مبانی نظری و ادبیات تحقیق رهبری توزیعی

قسمتی از متن:

تعاریف رهبری توزیع شده

رهبری توزیع شده مفهومی رایج در میان محققان، سیاست گذاران و متخصصان رهبری و همچنین اصلاح کنندگان نظام آموزش سازمان ها بوده و پژوهش ها نشان داده اند که اطمینان و اعتماد فزاینده ای در مورد کمک رهبری توزیع شده به اثربخشی سازمان وجود دارد (هارمرسلی – فلچر و براندرت[1]، 2005؛ استوری، 2004). علیرغم اینکه به نظر می رسد؛ علاقه وافری نسبت به ایده رهبری توزیع شده در میان پژوهشگران دیده می شود؛ اما تفاسیر متناقض و گاهی متضاد در مورد اینکه «معانی واقعی رهبری توزیع شده چیست» وجود دارد. تعاریف و مفاهیم متعدد، اعم از هنجاری و نظری همراه با کاربرد ضمنی آنها، و همچنین ادبیات پشتیبانِ مفهوم رهبری توزیع شده گوناگون و متغیر می باشند (بن نت، هاروری، ویس و وودز[2]، 2003).

اصطلاح رهبری توزیع شده ابتدا در سال 1951 در کتاب «پویایی گروه های مشارکتی» که توسط جک گیب[3] نگاشته شد، بکار رفت. در این کتاب گیب استدلال نمود که: «هم اکنون به طور چشمگیری بر رشد و توسعه همه اعضای سازمان توجه و تاکید می شود. این امر محدود به یک رهبر نمی شود، بلکه رهبری در بین افراد توزیع شده (فراگیر) است. از آن زمان به بعد، اصطلاحاتی مانند «رهبری کارمند[4]» و «تصمیم گیری مشترک»، در ادبیات سازمان و مدیریت نمود پیدا کرد (لوسیا[5]، 2004). گروون (2002) بیان می دارد که اصطلاح رهبری توزیع شده ابتدا در دهه 1950 در حوزه روانشناسی اجتماعی و سپس در دهه 1990 در نظریه های سازمان و در نهایت در بافت آموزش مطرح شد.

برخی دیگر از پژوهشگران اذعان دارند که تا اواخر دهه 1990 و اوایل دهه 2000، مفهوم کنونی رهبری توزیع شده (یعنی توزیع و گسترش فعالیت های رهبری و تعاملات میان افراد و موقعیت ها) ظهور نیافته بود. (کامبورن، روان و تیلور[6]، 2003؛ کوپلند[7]، 2003؛ هلر و فیرستون[8]، 1995؛ اسمیل و دنی[9]، 1990؛ اسپیلان و همکاران، 2004).