دانلود فایل روشهای انتقال مفاهیم دینی 15 ص ورد

آنچه ما در ذهن داریم علم است ؛ و نحوة ارائة علومی که در ذهن ماست ، تعلیم است.

روشهای ارائه مفاهیم دینی

روشهای ارائه مفاهیم دینی که اعم از قرآن ، حدیث، احکام، اخلاق، سلوک و ... هستند.

روش در لغت به معنای: طرز، طریق، طور، رسم، سبک، اسلوب، نهج، گونه، هنجار، فوت و فن، لم، شکل، نحوه، شیوه و....

معنای اصطلاحی: راهکار انتقال آموزه های دینی به دیگران می باشد.

اگر این روش را اعم بدانیم می توان کلمة دینی را حذف کرد. راهکار انتقال دانسته ها و معلومات ذهنی به دیگران مي تواند دینی یا غیر دینی  باشد.

روش: شیوه و راه انتقال آنچه در ذهن داریم به دیگران را روش گویند.

به دو صورت می توان چیزی را به دیگران منتقل کرد:

از امام صادق  علیه السلام می پرسند پیامبر که معصوم بود پس چرا خداوند به او می گوید که استغفار کن و طلب مغفرت کن؟ امام صادق  علیه السلام می فرماید: خداوند متعال پیامبر را به روش «ایاک اعنی واسمعی یا جاره» (تو را قصد می کنم ولی بشنو ای همسایه) مبعوث کرد. ضرب المثل معروف عرب است که امام صادق  علیه السلام استفاده کرده است.

گاهی روش غیرمستقیم به صورت اشاره می باشد: ای عیسی پسر مریم! آیا تو به مردم گفتی که خدایان متعدد را به جای خدای یگانه بپرستند؟ اشاره به بطلان تعدد الوهیت  وتعدد خدایانی است که مسیحیان دارند.

تعریض، تلویح، تداعی معانی، موارد روش های غیر مستقیم برای انتقال مطالب به دیگران می باشند.

در روایت هست امام سجاد  علیه السلام بعد از حماسة عاشورا هر وقت چشمشان به آب و غذا می افتاد فراوان گریه می کردند که به صورت غیر مستقیم صحنة عاشورا را در ذهن مردم تداعی کنند.

روشهای مستقیم

مرحوم سهل شوشتری دانشمند بزرگی که به معارف بزرگی رسید از این مرحوم پرسیدند چه شد که شما سهل شوشتری شدی؟ شخصیت بزرگ و بزرگوار اینچنین؟ فرمود من کودکی سه ساله بودم پدرم را از دست دادم تحت تکفل دایی ام بودم یک شب ادرار بر من غلبه کرد، رفتم دستشویی وقتی برگشتم دیدم دایی ام کنار اتاق ایستاده و کاری انجام می دهد که بعدها معلوم شد این کار نماز خواندن بوده. من نشستم کنار دایی و نگاهش می کردم نمازش که تمام شد گفت پسرم چرا اینجا نشسته ای؟ گفتم من از این کار شما لذت می برم این کارتان را دوست دارم. گفت: دوست داشتی دیدی؟ گفتم بله. گفت امشب بس است برو بخواب. فردا شب بیدار شدم دیدم که دایی ام باز دارد نماز می خواند کنارش نشستم همین که ایشان به رکوع و سجده می رفت من از این کارشان خوشم می آمد بعد از نماز دایی گفت: چرا اینجا نشسته ای؟ گفتم دوست دارم وقتی شما نماز می خوانی نگاه کنم. گفت: دوست داری؟ گفتم بله. گفت بنشین به این طرف که قبله بود و یک مرتبه بگو یا حاضر یا ناظر گفتم گفت بس است خسته شدی برو بخواب. دوباره فردا شب بیدار شدم مرا رو به قبله نشاند و گفت سه مرتبه بگو یا حاضر و یا ناظر! می فرماید 5 ساله بودم که تمام نمازهایی که دایی ام مي خواند واجب و مستحب را من هم می خواندم. اگر شب اول به او مي گفت هر کاری من می کنم تو هم بکن شب اول از پا در می آمد و بیدار نمی شد. تدریج در این کار اختصاصی است که اگر کسی عمل نکند زحماتش از بین می رود که این عرصه بسیار زیباست و جزء اصول انتقال معارف به دیگران است.

الف)آموزشی

ب)تربیتی

روشهای تربیتی در ارائه مفاهیم عمومی به دیگران به سه دسته تقسیم مي شوند:

یک دسته روشهای بازدانده (اقسامی دارد روشهای تبینی و آگاهی بخش) یعنی روشهایی که اگر کسی بداند می تواند جلوگیری کند پیشگیری کند از بی ادبی و بی دین شدن مثلاً: اگر نوجوانی 10 ساله در محل زندگی یا خانواده یا در کوچه ای هست که سیگاری درآورده روشن کرد و شروع کرد به کشیدن سیگار اگر ما به او رسیدیم در این محل و به او گفتیم پسرم اینکه تو سیگار را روشن می کنی این مثل این می ماند که تمام زندگیت را تبدیل به چک کرده و با دست خودت کبریت می زنی به این چک و دود مي کنی به هوا. بعد معتاد می شوی و توان جسمی را از دست می دهی و دزدی و بزهکاری و...زندگی ات از بین می رود اگر 100 نفر در یک محل باشند حتی یک نفر یکبار هم به این نوجوان بگویند که این کار تو به معنای آتش زدن تمام هستی ات است سنگ هم باشد آب می شود. اگر او را آگاه کردیم وقتی آگاه شد این آگاهی جلوی او را از این کارها می گیرد.

دستة دوم سرعت در تربیت ایجاد می کنند کسی بداند زودتر به نتایج تربیتی می رسد اگر آنها را عمل کند.

دستة سوم تصحیح رفتار کسی رفته گناهکار و معتاد و ...شده این روشهای تربیتی را که عمل کنیم او رفتارش را تصحیح می کند. مثلا قرآن برای آدمی که گناهکار است، و گناه نوعی لغزش به حساب می آید قرآن برای تصحیح رفتار کسی که لغزش پیدا کرده توبه را در مسائل تربیتی و اعتقادی پیشنهاد می کند.

روشهای آموزشی

انتقال مفاهیم به دیگران به دو بخش عمده تقسیم می شود:

دیگری روش سقراطی: افلاطون شاگرد سقراط می گوید روش سقراط اینگونه بود که برای انتقال