ماده تاریک (به انگلیسی: Dark Matter)، نوعی از ماده است که فرضیه وجود آن در اخترشناسی و کیهانشناسی ارائه شدهاست تا پدیدههایی را توضیح دهد که به نظر میرسد ناشی از وجود میزان خاصی از جرم باشند که از جرم موجود مشاهدهشده در جهان بیشتر است. مادهٔ تاریک بهطور مستقیم با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست، مشخصاً مادهٔ تاریک نور یا سایر امواج الکترومغناطیسی را به میزان قابل توجهی جذب یا منتشر نمیکند. به بیان دیگر مادهٔ تاریک به سادگی مادهای است که واکنشی نسبت به نور نشان نمیدهد. در عوض، وجود و ویژگیهای مادهٔ تاریک را میتوان بهطور غیرمستقیم و از طریق تأثیرات گرانشیاش بر روی ماده مرئی، تابش و ساختار بزرگ مقیاس جهان نتیجه گرفت. طبق دادههای تیم مأموریت پلانک در سال ۲۰۱۳ و بر پایه مدل استاندارد کیهانشناسی، کل جرم-انرژی موجود در جهان شناختهشده شامل ۴٫۹٪ ماده معمولی، ۲۶٫۸٪ مادهٔ تاریک و ۶۸٫۳٪ انرژی تاریک تشکیل شدهاست.یعنی مادهٔ تاریک ۲۶٫۸٪ کل ماده موجود در جهان را تشکیل میدهد و انرژی تاریک و مادهٔ تاریک روی همرفته ۹۵٫۱٪ از کل محتویات جهان را تشکیل میدهند.
فهرست مطالب:
تعریف ماده تاریک
سهم ماده تاریک از جهان
دلیل مطرح شدن فرضیه ماده تاریک
مرور کلی
وجود ماده تاریک
توزیع تخمینی ماده و انرژی در جهان
ماده تاریک باریونی و غیر باریونی
شواهد موجود درباره اینکه بیشتر ماده تاریک باریونی است
دو فرضیه در مورد ذرات ماده تاریک غیر باریونی
سه فرضیه برجسته در مورد ماده تاریک غیر باریونی
شواهد تجربی
مشاهدات یان اورت
قضیه ویریال در مورد خوشه کهکشانی گیسو
مشاهدات همگرایی گرانشی خوشه های کهکشانی
و...