صفحه محصول - پیشینه و مبانی نظری سیستم خرید و انبارداری و کد گزاری کالا

پیشینه و مبانی نظری سیستم خرید و انبارداری و کد گزاری کالا (docx) 63 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 63 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

مبانی نظری وپیشینه تحقیق سیستم خرید وانبارداری وکد گزاری کالا فصل دوم - ادبيات موضوع مقدمه بخش يك - مباحث نظريسيستم خريد اهداف بخش خريد اصول و موازين پنجگانه خريد وظايف و مسئوليت هاي بخش خريد ارتباط بخش خريد با بخشهاي ديگر فرآيند يا مراحل خريد خارجي انبار عنوان انواع انبارها جايگاه انبار اهداف و وظايف انبارهاانواع موجوديهاي انبارها انبارداري سيستم انبارداري و مزيتهاي آن وظايف انباردار انتظارات مديريت از سيستم كنترل انبارهانكات مهم براي اداره بهينه انبارها مناسبترين «تعداد اقتصادي» انبارهاطراحي و برنامه ريزي تامين كالا كدينگ كدگذاري فوايد كد گذاري انواع روشهاي كدگذاري موجودي كالا اهميت موجوديها دلايل نگهداري موجودي كالا هزينه مربوط به موجوديها مواضع مختلف بخشها و گروههاي درون سازمان نسبت به حجم موجوديها كنترل موجودي مشكلات عدم تعادل موجودي مهمترين شيوه هاي محاسبه قيمت تمام شده موجودي كالا در انبار سيستم هاي سفارش كالا در سازمان بخش دو - پيشينه تحقيق بخش سه - مشخصات مجتمع صنعتي سيمان آبيك مروري مختصر بر خط توليد مجتمع صنعتي سيمان آبيك عنوان طرح طبقه بندي مشاغل كارخانه شرح وظايف خلاصه 822960-70866000 1005840-80010000مقدمه : تحقيقي قابل احترام و ارزش است كه بتواند به راحتي منظور و هدف خود رابه مخاطب بيان كند . پس بنابراين محقق بايد قلم شيوايي را بكار گيرد و همچنين سعي كند خود تمام اصطلاحات و الفاظ تخصصي كه ممكن است تفهيم مطلب را براي مخاطب دچار مشكل نمايد خوب تعريف كند و در جاي صحيح بكارگيرد . به طور كلي ميتوان گفت ادبيات مخصوص يك تحقيق مي تواند آنرا جذاب ، مفيد و عامه پسند نمايد . بگونه اي كه حتي ديگران را در انجام تحقيقياتي در آن زمينه ياري نمايد . در تحقيق حاضر واژه هايي به صورت مكرر مورد استفاده قرار مي گيرند كه از لحاظ بار معنايي نيز واژه هاي كليدي به شمار آيند ، بنابراين لازم ديده شدكه توضيحاتي كوتاه در تعريف از اين كلمات در اينجا داشته باشيم . در فصل فوق همچنين پيشينه اي از تحقيقات انجام شده در زمينه خريد و انبارداري ارائه مي نمائيم . همچنين به معرفي مجتمع صنعتي سيمان آبيك در بخشي ديگر از تحقيق در اين فصل خواهيم پرداخت . بخش يك- مباحث نظري: تعاريف: سيستم- سيستم عبارت است از مجموعه اي از اجزاي به هم وابسته كه به علت وابستگي حاكم بر اجزاي خود، كليت جديدي را احراز كرده ، ضمن پيروي از نظم و سازمان خاص در جهت تحقق هدف معيني كه دليل وجودي آن است، فعاليت كند. مانند سيستم بدن انسان، سيستم آموزشي كشور.(زاهدي،1378). هر سيستم از اجزائي به وجود آمده است و هر جز‏ از اجزاي نقش ويژه اي را بر عهده دارد. عناصر اساسي سيستم، عبارتند از: درونداد (داده)، فرآيند تبديل، برونداد(ستاده)و بازخور. سيستم با تركيبي كه گفته شد، از محيطي كه درآن محاط شده است تأثيري مي پذيرد و برآن اثر مي گذارد. در يك نگرش سيتماتيك به سازمانها، چهار نوع ورودي از محيط دريافت مي دارد، كه شامل (مواد، نيروي انساني، منابع مالي و اطلاعات) است .سازمان اين ورودي ها را با دراختيار گرفتن تكنولوژي تبديل كرده و تغيير شكل مي دهد، و سپس آنها را از نو بصورت (كالا و خدمات، سود و زيان، رفتار كاركنان و اطلاعات اضافي) به محيط آورده و در نهايت بر حسب زوجيهاي خود، باز خورد لازم را از محيط دريافت مي دارد. (عقدائي، 1377). در يك طبقه بندي از سيستم آنرا به دو قسم سيستم باز كه با محيط خود در ارتباط است و سيستم بسته كه با محيط خود ارتباط برقرارد نمي كند در نظر مي گيريم. هر جزء در سيستم از مسئوليتي مشخص و تعيين شده برخوردار است و عملكرد هاي خاص هر يك هر چند متفاوت، اما باعث حركت كل سيستم به سوي هدف مي گردد. 4846320386080كالا ، خدمات سود و زيان رفتار كاركنان اطلاعات بيشتر00كالا ، خدمات سود و زيان رفتار كاركنان اطلاعات بيشتر3017520386080TRANSFORMATIONتكنولوژي تبديل00TRANSFORMATIONتكنولوژي تبديل1554480386080مواد منابع انساني منابع مالي اطلاعات00مواد منابع انساني منابع مالي اطلاعات خروجي سازمان ورودي 448056012192000246888012192000 شكل شماره 1-2 ، سيستم خريد - خريد جرياني است كه طي آن، خريدار تلاش مي كند تا مواد اوليه، قطعات يدكي، خدمات و ملزومات را در بهترين كيفيت، عالي ترين قيمت و مناسب ترين كميت، از بهترين منابع تهيه و خريداري نمايد. (عقدائي، 1377) اهداف بخش خريد: حمايت از واحدهاي عملياتي مؤسسه از طريق جريان مداوم و منظم مواد و خدمات. به حداقل رساندن زيان ناشي از فساد و از مدافتادگي و سرقت موجوديها در مؤسسه. تهيه و شناسائي و تعيين جايگزيني مطمئن براي عرضه كالاها و مواد و... . بر قرار روابط مداوم و خوب با فروشندگان كالاها تا رفتار حمايتي فروشندگان را موجب گردد. ايجاد هماهنگي كامل با ساير ادارات مؤسسه. كمك در بهبود و توسعه سياستها و روشهايي كه رسيدن به اهداف ديگر را به نازلترين قيمت ميسر مي نمايد. خريد عاقلانه و رقابتي . (انواري رستمي،1378) اصول و موازين پنجگانه خريد: بي ترديد، يكي از وظايف بخش خريد، تأمين نيازهاي مؤسسه بصورت مطلوب در جهت سود آوري بيشتر است. براي دستيابي به اين هدف رعايت موارد زير امري ضروري است: 1-كيفيت مطلوب عبارت كيفيت مطلوب به مفهوم مناسب بودن محصولات و كالا در جهت مقاصد تعيين شده است. با توجه به اين نكته كه هرچه كيفيت مرغوبتر باشد قيمت آن نيز بالاتر خواهد بود. 2-كميت مطلوب انجام خريد در حجم مناسب در گرو آشنايي كامل با تمامي بخشهاي سازمان و نيازهاي آن مي باشد. خريد به ميزان اضافي، سبب افزايش هزينه هاي انبار داري و راكد شدن بخشي از سرمايه هاي جاري شركت مي گردد. و خريد به ميزان كمتر باعث ايجاد وقفه در خط توليد مي گردد. 3-قيمت مطلوب يكي از مؤثرترين عوامل در خريد، قيمت مي باشد. براي دستيابي به قيمت مناسب و معقول، رعايت اين موارد الزامي است: الف- تحقيق و مطالعه همه جانبه و گسترده در زمينه قيمتها در سطح بازار ب- برقرار رابطه اي صحيح، سالم و وسيع با فروشندگان و توليد كنندگان. 4-زمان مطلوب هدف از خريد، در وقت و زمان مناسب، كاهش تغييرات نامطلوبي است كه معمولاً در سطح قيمت، در وضعيتها وزمانهاي متفاوت رخ مي دهد. 5-منبع مطلوب از ميان فروشندگان، بهترين و مطمئن ترين آنها، يعني فروشندگاني كه نسبت به تعهدات خود پايبند هستند را انتخاب مي كنيم . براي دستيابي به يك منبع مناسب بايد برنامه هاي صحيح و مطالعات همه جانبه و عميقي داشت.(عقدائي،1377) وظايف و مسئوليتهاي بخش خريد: بخش خريد موظف است، نسبت به خريدهاي ضروري سازمان با عنايت به محدوديتهاي حاكم بر سيستم اقدام نمايد. كسب اطلاعات دقيق، با توجه به نيازهاي متفاوت سازمان و نيز نيازهاي مصرف كنندگان. واحد خريد نماينده مستقيم و بلامنازع شركت در مذاكرات خريد و انعقاد قرار دادهاست. مسئوليت تعيين منبع يا منابع خريد به عهده واحد خريد است. بررسي قيمتهاي موجود و شرايط دقيق خريد و چگونگي اخذ ضمانتها ( عقدائي، 1377) ارتباط بخش خريد با بخشهاي ديگر: اجزاي سيستم سازمان بخشهايي چون مالي، تعمير و نگهداري، انبارها، تداركات، توليد و غيره با هم در تعاملند . تبادل اطلاعات بين اجزاء و واحدهاي سازمان پايه سيستم اطلاعاتي مناسب بشمار مي رود. اطلاعاتي كه به بخش خريد مي رسد را مي توان به سه دسته تقسيم نمود: الف) اطلاعاتي كه از بيرون به بخش خريد مي رسد عبارتند از : امكانات توليدي فروشنده. منابع تأمين مواد اوليه. شرايط عمومي بازار و وضعيت مواد اوليه درآن. امكانات حمل ونقل و هزينه هاي آن. ب) اطلاعاتي كه از بخش خريد به قسمتهاي مؤسسه مي رسد عبارتند از : اطلاعات مديريت از شرايط اقتصادي بازار. اطلاعات مربوط به كيفيت به امور توليد. اطلاعات مربوط به سفارشات به انبار. اطلاعات مربوط به قراردادها به امور حقوقي. ج) اطلاعاتي كه از داخل مؤسسه به بخش خريد داد مي شود عبارتند از : ميزان موجودي مؤسسه . وضعيت نقدينگي مؤسسه وروند آن بطور طبيعي. امكانات حمل و نقل داخلي مؤسسه. تصميمات متخذه توسط، مديران رده بالا. (انواري رستمي، 1378) فرآيند يا مراحل خريد خارجي: مراحل خريد خارجي به شرح زير مي باشد : بررسي نيازمنديها و برنامه ريزي جهت آنها و تهيه برنامه سفارش خريد مناسب. بررسي راه حلها يا گزينه هاي متعدد( بسازيم،بخريم اگر آري از چه طريقي اجاره كنيم و...) . مكاتبه و تماس با فروشندگان. گرفتن Quotationيا Offerاز فروشندگان. گرفتن پيش فاكتور يا Proforma)Invoice) از فروشندگان. تكميل فرم درخواست ثبت سفارش در مراكز تهيه و توزيع كالا. بيمه كردن كالا و اخذ شماره اعتبار. تخصيص ارز وگشايش اعتبار و دريافت اسناد حمل طبق توافق. ارسال كالا و ورود آن. ترخيص كالا. ( انواري رستمي، 1378) انبار- به ساده ترين بيان انبار فضا و مكاني است كه درآن عمل نگهداري صورت مي پذيرد. (عقدائي، 1377) انواع انبارها : انبارها را بر مبناهاي متعددي دسته بندي مي كنند: الف) بر اساس چگونگي شكل ظاهري ساختمان: انبارهاي باز- كه به صورت فضايي بي حفاظ يا محصور بوده و معمولاً براي نگهداري كوتاه مدت يا بلندمدت،مورد بهره برداري قرار مي گيرد. انبارهاي كاملاً پوشيده- فضائي كاملاً بسته والبته با رعايت كامل مسائل ايمني در زمان ساخت. انبارهاي سرپوشيده- اين انبارها ، در واقع به صورت سقفي است كه بر پايه هايي مستحكنم استوار بوده و براي حفاظت كالا از آفتاب يا باران و غيره مورد استفاده قرار مي گيرد. ب) بر اساس انواع كالاهائي كه قرار است در آن نگهداري شود: انبار مواد خام. انبار محصولات ( شامل كالاي ساخته شده و در جريان ساخت). انبار ضايعات. انبار قطعات يدكي. (عقدائي،1377) جايگاه انبار: سازماندهي سازمانهاي مختلف بنابر نيازهاي آنها متفاوت است. گاه در بعضي از موسسات انبار مستقيماً زير نظر مدير عامل قرار دارد و تحت نظر مدير انبار نيز انبارهاي مختلف مانند: انبار مواد، قطعات، محصولات، ضايعات و ... قرار دارد. در سازمانهاي دولتي و غير انتفاعي معمولاً واحد انبار تحت نظر تداركات و يا كارپردازي كه خود نيز يكي از واحدهاي تابعه امور اداري است انجام وظيفه مي نمايد. ( انواري رستمي،1378) اهداف و وظايف انبارها: براي انبارها اهداف و وظائف زير را مي توان بر شمرد : 1-برنامه ريزي و مراقبت جهت حفظ مقدار موجودي هر يك از اقلام كالاهاي مورد نياز سازمان در حد مطلوب خود. 2-همكاري و مساعدت در خريد و تأمين و تهيه كالاها و كنترل و دريافت كالاهاي خريداري شده. 3-نگهداري كالا در انبار به نحو صحيح و تسريع در امر تحويل با رعايت مقررات و دستور العملهاي سازمان.(انواري رستمي،1378) انواع موجوديهاي انبارها: موجوديهاي انبار را مي توان به دسته هاي زير تقسيم نمود : مواد اوليه: براي ساخت محصولات كه به مواد خام مشهور است. كالاي نيمه ساخته(كالاي در جريان ساخت): كه شامل بهاي ناقص دستمزد و مواد و هزينه هاي سربار ساخت مي باشد. كالاي ساخته شده: كالاهاي آماده براي فروش يا توزيع هستند كه ممكن است تهيه شده و يا ساخته شده باشند. اجناس خريداري شده جهت فروش : كه در مؤسسات تجاري و توزيع كننده اين نوع موجودي بيشتر به چشم مي خورد. مواد و لوازم مصرفي: كه در توليد غير مستقيم مؤثرند مثل گريس ،روغن و... . قطعات يدكي ماشين آلات: كه جهت تعمير ماشين آلات و دستگاهها بكار مي روند. ابزار آلات: كه ابزار كارگاهها براي توليد محصول مي باشد. اجناس اسقاطي: اجناسي كه مستهلك شده و غير قابل استفاده اند. ( انواري رستمي،1378) انبار داري - انبار داري فعاليتي است پر مسئوليت با اهميتي بسيار كه طي آن انبار دار موظف است محصولات و قطعات را دريافت و ورود و خروج مواد را به دقت كنترل و تنظيم موجودي و تحويل به موقع سفارش را با دقت و سرعت عمل انجام دهد.(عقدائي، 1377) سيستم انبار داري و مزيتهاي آن: شناسائي كالاهاي موجود در انبار بنحوي آسانتر و دسترسي راحتتر به كالاها بخصوص در مؤسسات با حجم موجوديهاي زياد و متنوع . تشكيل فايلهاي اطلاعاتي دقيقتر در بخشهاي مختلف و تسريع در امر ارسال آمار و اطلاعات تصميم گيريهاي مديريت. دادن اطلاعات دقيق و صحيح به ساير بخشهاي مؤسسه و ارتباط سيستماتيك و منظم اطلاعات ميان آنها. ايجاد اطمينان خاطر در مديريت و مسئولين بخشها در صورت وجود سيستم منظم و تصميم گيري بجا و بموقع متكي بر اطلاعات صحيح وكافي. ايجاد كنترلهاي دقيق درسيستم از طريق كنترل دائمي و ادواري موجوديهاي انبار و بررسي و رفع مغايرات احتمالي. پايه و اساسي جهت سيستم حسابداري صنعتي مي گردد اگر سيستم نگهداري و ثبت ميزان رسيده ومصرف مواد صحيح تعبيه شود. (انواري رستمي،1378) وظايف انباردار: يك انباردار در راستاي انجام مسئوليت هاي خود وظائف زير را بايد انجام دهد: - تحويل اجناس خريداري شده و مورد نياز سازمان،رسيدگي و بررسي طبق اسناد مدارك اوليه. - صدور برگ درخواست خريد كالا به واحد تداركات داخلي يا سفارشات خارجي در صورت عدم وجود موجودي. - مراقبت و نگهداري كالاها از سرقت،صدمه، ضايعه، حادثه ناشي از طبقه بندي يا قفسه بندي يا چيدن اقلام در انبار. - صدور قبض انبار پس از دريافت كالا و حواله انبار هنگام تحويل دادن كالا. - بايگاني اسناد و مدارك مربوط به انبار و تعبيه يك كارت براي هر يك از اقلام انبار.(انواري رستمي، 1378) انتظارات مديريت از سيستم كنترل انبارها: وجود همكاري بين واحدهاي مربوط به خريد، دريافت، آزمايش،انبار و حسابداري. تمركز يافتن كليه خريدها در قسمت خريد. به مصرف رساندن مقرون به صرفه مواد و ملزومات. انبار كردن تمام مواد و ملزومات بطرز خاصي كه بنحو دقيق و با سرپرستي كامل محافظت گردند. تعيين ميزان حداقل و حداكثر موجودي هر جنس بنحويكه از آن حدود تجاوز يا كاهش ننمايد. انجام عمليات صحيح در مورد صدور اجناس بطوريكه تحويل آن طبق در خواستهاي مصوب در موقع لزوم انجام شود. (انواري رستمي ، 1378) نكات مهم براي اداره بهينه انبارها: براي اداره بهتر انبارها و انتخاب سيستم صحيح انبار داري ابتدا مي بايست به موارد ذيل توجه و براي هريك، پاسخي روشن و واضح داشت: - به چه تعداد انبار نيازمنديم. - مكان اين انبارها بايد در كجا باشد. - ظرفيت هر يك از انبارها به چه ميزان باشد. - كادر اداري لازم براي آنها، از چه نوع باشد. - از كدام روش حمل و نقل در داخل انبار استفاده كنيم (از قبيل ريل، جاده، ليفتراك و…) - مناطق تحت پوشش اين انبارها كدامند. - روش ارسال كالا بايد چگونه باشد. - چه نوع بسته بندي براي كالا مورد نياز است.(عقدائي،1377) مناسبترين ‹‹تعداد اقتصادي›› انبارها: هر چقدر تعداد انبارها بيشتر باشد از يكسو هزينه هاي حمل و نقل كالاها كاهش و از طرفي هزينه هاي انبارداري، افزايش مي يابند. و به عبارتي رابطه بين هزينه هاي حمل و نقل با تعداد انبارها داراي نسبت معكوس و رابطه هزينه هاي انبارداري با تعداد انبارها از نسبت مستقيم برخوردار است. به همين علت براي تعيين تعداد اقتصادي انبارها همواره نقطه تقاطع منحني(هزينه حمل و نقل ) ومنحني ( هزينه انبارداري) را به عنوان «نقطه بهينه» ميان اين دو هزينه انتخاب مي كنيم.(عقدائي ، 1377) 42062402005330تعداد انبارها00تعداد انبارها32004008839200037490408839200030175209753600032664408636000210312033655هزينه00هزينه TC هزنيه انبارداريهزينه حمل و نقل شكل شماره 2-2 ، نمودار مناسب ترين تعداد اقتصادي انبارها طراحي و برنامه ريزي تأمين كالا: براي اينكه قسمت انبارهاي سازمان بتواند وظايف محوله را به نحو احسن به مرحله اجرا در آورد و از خريد كالاهاي زايد و بلا مصرف جلوگيري گردد و سازمان مواجه با كمبود مواد اوليه و لوازم و قطعات يدكي مورد نياز نشود، مديران و مسئولين كليه قسمتهاي سازمان با همكاري مسئولين قسمتهاي خريد و انبارها، با برنامه ريزي صحيح و تحقيقات و محاسبه همه جانبه نيازهاي واقعي سازمان را برآورد نموده و با ايجاد سيستم صحيح، از خريدهاي بي رويه و اتلاف سرمايه و نيروي كار سازمان جلوگيري نمايد. (انواري رستمي،1378) با رعايت نكات ذيل مي توان مسئولين را دراين مهم ياري نمود: -تعيين انواع كالاهاي مورد نياز سازمان. -استاندارد كردن كالاهاي مورد نياز سازمان. -تعيين مقدار هر يك از اقلام كالاها. -شناسائي منابع خريد و تأمين كالا. كدينگ ( طبقه بندي كالا)- بطور كلي طبقه بندي يا كدينگ هر چيز بر ا ساس خصلتها، خصوصيات ، صفات و كاربردهاي آن در كنار ساير همنوعانش صورت مي گيرد. در مورد كالا نيز همين گونه است طبقه بندي كالا به مفهوم مرتب كردن و نظم دادن به كالاهاي موجود مي باشد.(عقدائي،1377) كد گذاري- به ايجاد رويه و سيستمي كه بوسيله آن اطلاعات و نشانه هاي مورد نياز از شخصي به شخص ديگر يا از نقطه اي به نقطه ديگر بصورت خلاصه منتقل گردد كدگذاري مي گويند.( انواري رستمي،1378) فوايد كدگذاري: - جلوگيري از نوشتن جملات طويل و توصيفي و شناسائي كردن ساده و دقيق تر كالاها. - استاندارد كردن كالاها و كمك به جمع آوري صحيح آمار و اطلاعات آماري و محاسباتي. - صدور سفارش خريد بطور ساده و مطمئن و دقيق و پيگيري ساده تر امور و سهولت برنامه ريزي و كنترل. (انواري رستمي،1378) انواع روشهاي كد گذاري: روش ساده با روش اعداد ترتيبي. - كالاها به ترتيب ورود سريال مي خورند مثل 1،2،3،... . روش اعداد گروهي. - كليه كالاها را به چند گروه كلي متناسب تقسيم مي نمايم. مثلاً 350 قلم كالاي مؤسسه را در 5 گروه تقسيم بندي مي كنند. 70= 50 ‍÷ 350 روش اعشاري ياديوئي. - در اين روش از عدد و اعشار استفاده مي شود و بيشتر در كتابخانه ها متداول مي باشد. روش حروفي يا الفبائي. - در اين روش از حروف و يا اعداد و حروف مركب استفاده مي شود كه گروه اصلي با يك حرف و گروه فرعي و اصل كالا از حروف ديگر يا اعداد مشخص مي شود. روش نيمونيك يا روش استفاده از حروف اول نام كالاها. - اين روش محتاج حضور ذهن خوب كاركنان انبار داري است. روش مخفي . - در اين روش علامات، ارقام و يا حروفيكه براي كد گذاري بكار مي رود مستلزم شناخت قبلي يا مراجعه به راهنما يا كليد رمز مي باشد. روش كدينگ ويژه. جهت طراحي و كد گذاري اقلام انبار بنا به نياز مؤسسه است. روش كدينگ استاندارد. - بصورت دستي يا كامپيوتري و ماشيني جهت كليه اقلام تهيه مي شود و مورد استفاده اكثريت صنايع بزرگ قرار مي گيرد. ( انواري رستمي، 1378) موجودي كالا - موجودي كالا آن دسته از دارائي يك مؤسسه است كه: مشهود باشد. اين دارائي با قصد و منظور فروش در جريان عادي فعاليتهاي تجاري مؤسسه نگهداري شود. (عقدائي، 1377) اهميت موجوديها: موجودي ها از جمله دارائي هائي است كه نيازمند توجه دقيق مديريت واحدهاي تجاري- توليدي مي باشد. موجودي ها دو ويژگي مهم دارند كه اين دو ويژگي بذل توجه خاص طرحريزي آنرا الزامي مي نمايد. ويژگي اول مقدار زيادي از منابع واحدهاي تجاري - توليدي در موجوديها نهفته است . مطالعه و بررسي روي ترازنامه شركتها نشان مي دهد كه حدود 15 تا 35 درصد سرمايه شركت را موجودي ها تشكيل مي دهند. ويژگي دوم گردش موجوديهاست كه برخلاف دارائيهاي غير جاري بطور مداوم مصرف و مجدداً جايگزين مي شوند.( انواري رستمي، 1378) دلايل نگهداري موجودي كالا: الف) از آنجا كه همواره زمان سفارش و نياز به كالا با زمان تحويل آن هماهنگ نيست وتأخير در رساندن كالاي مورد نياز سازمان خط توليد را دچار وقفه خواهد كرد، لذا با نگهداري موجودي كالا از اين ناهماهنگي جلوگيري مي شود. ب) گاه استفاده از ‹‹ تخفيف ويژه›› منوط به خريد بيشتر موجودي است. ج) با نگهدار كالا مي توان تأثير پذيري سازمان را از نوسانات قيمت كاهش داد.(عقدائي، 1377) 466344023241000هزينه هاي مربوط به موجوديها : هدف اصلي مديريت يك سازمان از نظر اداره و كنترل موجوديها توسعه خط مشي هايي است كه در مجموع هزينه هاي عملياتي را به حداقل ممكن برساند . لذا مديران مي كوشند كه حد مطلوبي از منابع مالي خود را در گير موجوديها نمايند تا تعادلي ميان هزينه ايجاد نمايند.(انواري رستمي،1378) هزينه هاي موجودي شامل : هزينه انبارداري يا نگهداري ، هزينه سفارش و هزينه فقدان يا كسري مي باشد . 82296033210500 356616010160000283464010160000320040010160000 هزينه ها، سرمايه راكد 493776020383500512064020383500320040020383500 انبارداري يا نگهداري 8229603175000 هزينه محل ، بيمه ،‌ماليات 28346404254500 دستمزد كاركنان انبار 82296014478000 283464015557500 فاسد،‌مفقود ،‌مستهلك شدن 82296016637000 283464017716500320040017716500 هزينه هاي دفتري سفارشات 82296023939500530352018796000356616018796000 هزينه هاي سفارش يا تهيه و ساخت هزينه هاي ناشي از تغييرات 4937760266700028346402667000 موجودي و نصب وراه اندازي فصلي قيمتها 283464028448000822960586105008229603746500 هزينه عدم استفاده از تخفيفات خريد 283464016129000 هزينه آماده كردن تجهيزات 8229608064500 28346409144000 هزينه خرابي محصولات و كارگري 82296010287000 283464013525500320040013525500 هزينه توقف خط توليد 356616033020003566160330200082296021590000 493776013525500283464022669500 فقدان يا كسري هزينه فرصت فروشهاي از دست رفته 82296023749000 283464024828500 هزينه جايگزيني مواد گران 822960-444500 هزينه عدم اجراي دقيق قرارداد 2834640635000 2834640313055008229601714500 هزينه اعتبار و وجهه شركت شكل شماره 3-2 ، هزينه هاي مربوط به موجوديها هدف مديريت حداقل كردن كل هزينه هاي موجودي است كه خود از تركيب سه هزينه بوجود مي آيد وقتي هزينه ها را با هم جمع متناظر نمائيم به ازاي هر مقدار يا حجم سفارش هزينه كل خاص آن مقدار سفارش را خواهيم داشت . اين منحني هزينه كل موجودي را به ما خواهد داد كه در نقطه اي به مينيمم خود مي رسد و درست مقدار آن نقطه مقدار EOQ يا مقدار سفارش مقرون به صرفه يا مقدار سفارش اقتصادي را به ما مي دهد . (انواري رستمي، 1378 ) Q = مقدار سفارش اقتصادي F = هزينه ثابت يكبار سفارش = D كل نياز ساليانه به مقدار 213550535560000 I = درصد هزينه نگهداري و انبارداري از كل قيمت كا لا 1645920124460002978150-42164000 ‍‍‍‍P = قيمت يكواحد كالاي مورد سفارش هزينه 164592012700000292608017843500164592017843500 هزينه كل موجودي T.I.C 16459209969500 هزينه نگهداري و انبارداري هزينه سفارش هزينه سفارش + كمبود 16459203111500 مقدار شكل شماره 4-2 ، نمودار مقدار سفارش اقتصادي مواضع مختلف بخشها و گروههاي درون سازمان نسبت به حجم موجوديها : ـ بخش حسابداري ــ با توجه به اينكه موجودي براي موسسه ايجاد هزينه مي نمايد پس سعي و علاقه به نگهداري حجم كم آن دارد . ــ بخش انبارها ــ براي اينكه از مشكل كمبود جا ، حمل و نقل و جابجايي ، چيدن اقلام در انبار و خرابي ها و ... رها شود مايل است كه حجم موجوديها در سطح كمتري باشد . ــ بخش خريد و تداركات ــ با توجه به اينكه خريد در حجم زياد باعث استفاده از تخفيف هاي بيشتر مي شود تمايل به خريد و نگهداري كالا در حجم زيادتري را دارد . ــ بخش توليد ــ تمايل دارند در مراحل مختلف توليد موجودي نيمه ساخته و قطعات به ميزان بيشتري وجود داشته باشد تا در صورت توقف خط توليد مشكلي پيش نيايد . ــ بخش فروش ــ اين بخش تمايل دارد كه هميشه سفارشات را در سطح مطلوب و بموقع جوابگو باشد ، بنابراين مي خواهد كه موجودي ها در حجم زيادتري باشند تا توقف در توليد و فروش پيش نيايد . (انواري رستمي،‌1378 ) كنترل موجودي كنترل موجودي عبارتست از فن نگهداري كالا در سطح بهينه . در مؤسسات توليدي موجودي كالاي انبار نقش بسيار مهمي را در روند توليد داراست و به همين علّت تاثير كنترل موجودي كالا از اهميت بسزائي برخوردار است . مقدار سفارش اقتصادي يكي از روشهاي كنترل موجودي مي باشد كه در صفحات قبل به آن اشاره شد . (عقدائي ،1377 ) مشكلات عدم تعادل در موجودي : بالا بودن سطح موجودي : - افزايش هزينه هاي انبارداري . - بالا بودن« هزينه فرصت سرمايه» . - عدم برخورداري از منابع ناشي از كاهش قيمت مواد خام . پائين بودن سطح موجودي : - سلب اعتماد مشتريان در اثر عدم عرضة به موقع كالاهاي سفارشي - پيش آمدن وقفه در خط توليد ،‌به دليل احتمال نرسيدن مواد خام . - بالا بودن هزينه سفارشات پي در پي . (عقدائي ، 1377 ) مهمترين شيوه هاي محاسبه قيمت تمام شده موجودي كالا در انبار : روش اولين صادره از آخرين وارده (LIFO ) ـــ فرض مهم بر اين است كه بهاي موجودي صادره در تاريخ صادر شده بايستي برابر با بهاي آخرين خريد كالا باشد . روش ميانگين موزون ــ در اين روش نرخ ميانگين واحدهاي كالاي موجود در انبار محاسبه مي گردد . براي اين كار جمع بهاي پرداخت شده براي موجودي را تقسيم بر تعداد واحد كالاي مانده در انبار كرده و نرخ جديد را بدست مي آورند . روش اولين صادره از اولين وارده (FIFO ) ــ فرض مهم بر اين است كه موجودي صادره از انبار ،‌ بايستي از قديمي ترين مواد موجود در انبار باشد كه مسلماً نرخ آن نيز بر پاية همان نرخ قديمي خواهد بود . (عقدائي ،1377) سيستمهاي سفارش كالا در سازمان : 5659755835660 الف00 الف سازمانها براي سفارش كالا به طور معمول از يكي از چهار سيستم زير پيروي مي كنند : (عقدائي ، 1377 ) سيستم سفارش دوره اي- در اين روش ، در يك دورة زماني ثابت و معين (كه مي تواند هر هفته ،‌ هر ماه يا هر چند ماه يكبار باشد ) ميزان متفاوتي ازكالا سفارش داده مي شود كه با اين مقدار سفارش ميزان كالا به مقدار حداكثر مشخص خواهد رسيد . هنگامي كه ميزان موجودي انبار كم باشد ،‌ سفارش بيشتر و هر گاه موجودي در حد بالايي باشد سفارش كمتري داده مي شود . در اين سيستم دوره هاي سفارش ثابت و مقادير سفارش متفاوت مي باشد. 155448025146000 246888014922500329184014922500420624014922500512064014922500155448033210500 حداكثر 43891202146300043891202146300034747202146300034747202146300026517602146300026517602146300020116803175000 3931920122555دريافت سفارش00دريافت سفارش3383280-29845صدور سفارش 00صدور سفارش 356616012065000 صدور سفارش صدور سفارش دريافت سفارش دريافت سفارش 155448025336500 155448019875500 دوره (3) دوره (2) دوره (1) 1463040317500شكل شماره 5-2 ، نمودار سيستم سفارش دوره اي00شكل شماره 5-2 ، نمودار سيستم سفارش دوره اي زمان ب- سيستم كنترل مستقيم - در سيستم كنترل مستقيم از موجودي كالا در يك دوره زمان ثابت بازديد و مقدار لازم به منظور رساندن موجودي به حداكثر معين ، ‌سفارش داده مي شود . ج- سيستم سطح تجديد سفارش (نقطه سفارش ) - جهت هر جنس نقطه سفارش تعيين مي شود . ضمن برداشت جنس از انبار هر گاه مقدار موجودي به نقطه سفارش رسيد به مقداري كه جهت سفارش تعيين شده است و جنس سفارش داده مي شود . در اين سيستم مقدار سفارش ثابت ولي دوره هاي سفارش متفاوت هستند . 155448012255500 155448013208000 حداكثر 3657600165100036576001651000173736010795000265176010795000265176010795000 155448011874500493776011874500310896027305003108960273050026517602730500 نقطه سفارش ذخيره احتياطي 155448025971500521208015367000 548640094615زمان00زمان1554480317500 شكل شماره 6-2 ، نمودار سيستم نقطه سفارش سيستم ميزان بهينه سفارش ــ در اين روش سعي مي شود ، به ميزان سفارش داده شود كه هزينه سفارش (از قبيل هزينه هاي مربوط به برگه هاي سفارش ، حمل و نقل ، پرسنل ) و هزينه هاي ماندگي(از قبيل هزينه فرصت سرمايه گذاري ، پرسنل و ديگر امكانات انبار) و ساير هزينه ها به حداقل ممكن كاهش يابد . از فرمول مقدار سفارش اقتصادي استفاده مي شود . بخش دوــ پيشينه تحقيق : مطالعه پژوهشها و تحقيقات صورت گرفته مي تواند محقق را جهت انجام بهتر تحقيق اش ياري دهد و منجر به پربارتر شدن تحقيق گردد ، ‌لذا تعدادي از تحقيقات و مطالعاتي كه به موضوع پژوهش اين پايان نامه مربوط مي شود به شرح زير است : ــ در تحقيقي با نام« طراحي سيستم خريد و انبار داري كارخانه ترانسفوري . (محسني ،1374 ) محقق به اين نتيجه رسيده است كه ؛ استقرار فرمهاي سيستم كاردكس مركزي در كنترل موجودي و انبارگرداني نقش اساسي دارد . و بايستي در جهت بهبود طراحي انبار در مورد سكوهاي تخليه و بارگيري در انبار و بهبود پي سازي و كف سازي و استفاده بهينه از فضاي انبار كالاي ساخته شده در سازمان و طراحي صحيح سيستم تأسيساتي و بهبود سيستم امنيتي در انبار (گرد و غبار و اطفاء حريق ) تمهيداتي انديشه شود . ــ در تحقيق ديگري با عنوان« بررسي سيستم خريد و انبارداري در شركت خانه گستر يكم » (سامعي ، 1372 )اين نتايج حاصل شده است كه ؛ بايستي يك سيستم براي چيدن كالاها در انبار ايجاد كرد و قبل از ورود كالا از بيرون به داخل انبار به فكر تعيين محلي براي تخليه و جا گذاري آنها بود . و انباردار بايد ليستي تهيه كرده و اجناسي را كه از مدت زمان مشخصي در انبار نگهداري شده به اطلاع مسئولان برساند. انباردار بايد كالائي كه فروش بالائي دارند يا كالاهائي كه سنگين اند در نزديكي در انبار قرار دهد تا حمل و نقل آسان صورت گيرد . و بايستي بين قسمتهاي خريد و فروش هماهنگي وجود داشته باشد كه اگر هر كدام به موقع صورت گيرند خيلي از مشكلات حل مي شود . ــ در تحقيقي با نام« بررسي خريد و انبارداري كارخانه روغن نباتي جهان » (كشاورزيان ، 1375 ) اين نتايج بدست آمده است كه ؛ توجه بسياري به بحث حفاظت و ايمني انبارها به جهت توليد يك مادّه غذائي در اين كارخانه شده است . كليه موادي كه در بسته بندي بكار مي روند بايد در شرايط خوب و بهداشتي انبار شوند . هر كارخانه توليد مواد غذائي بايد داراي آزمايشگاهي براي كنترل فرآورده هاي خود باشد و وضعيت و نوع كنترل برحسب مادّه غذائي توليدي متفاوت خواهد بود و از اين طريق در تعيين نوع انبارداري و زمان نگهداري و فروش به موقع مي توان تصميم درست را گرفت . ــ مطالعه ديگري با عنوان« طراحي سيستم خريد و انبارداري در شركت توليدي وسايل كودك (توكا) » (روح پور، 1377 ) مطرح مي كند كه ؛ استفاده از يك سيستم اطلاعاتي منطقي و اصولي در انبار و سيستم واحد تداركات خريد مزاياي زير را دارد : 557784053340 الف)00 الف)در دست بودن اطلاعات دقيق و صحيح از موجودي انبار . ايجاد روابط اصولي و منطقي در داخل كارخانه و مؤسسه جهت تبادل اطلاعات . ايجاد اطمينان خاطر در مديريت و مسئولين بخش ها در رابطه با تأمين به موقع مواد مورد نياز. رفع اشكالات ناشي از اتكاء سيستم به افراد معين . ايجاد كنترل هاي دقيق ريالي و مقداري جهت هزينه يابي حسابداري صنعتي . كاهش هزينه ها و كارهاي زائد اداري از طريق حذف فرمهاي غير ضروري . كمك به شناسائي بهتر و آسانتر كالاهاي موجود در انبار . ــ در يك تحقيق با عنوان« بررسي سيستم خريد و انبارداري در كارخانه ذوب آهن اصفهان» (بازرگان ،1381 ) اين نتايج بدست آمده است كه ؛ بر خلاف انتظاري كه امروزه از يك سيستم خريد و انبارداري كارآمد ميرود در بخش سفارشات ذوب آهن اصفهان از اتوماسيون اداري مشتمل بر تمام سيستمهاي الكترونيكي رسمي و غير رسمي كه به برقراري ارتباطات بين اشخاص در داخل و خارج مؤسسه و بالعكس مربوط مي شود ، بصورت محدودي استفاده مي شود . پيشنهاد شده است به جاي فرمهائي كه با دست پر مي شوند از فرمهاي الكترونيكي استفاده شود . و براي تعيين قرار ملاقاتها از تقويم الكترونيكي استفاده شود . ــ در تحقيق ديگري با نام« طراحي انبار و انبارگرداني كارخانجات شهيد باقري» (مبين ، 1374 ) به اين نتيجه رسيده اند كه ؛ عدم توجه به استفاده از وسايل ايمني و حفاظتي در انبار به هنگام كار يكي از مشكلات اين شركت است . و عدم وجود ليست كامل مواد ، قطعات ، لوازم و ساير اقلام موجود در كارخانه به منظور اجراي سيستم كدينگ از مشكلات اين كارخانه مي باشد . بخش سه ــ مشخصات مجتمع صنعتي سيمان آبيك ‌: واحد توليدي كه مجتمع صنعتي سيمان آبيك نام دارد در كيلومتر 80 جاده تهران ـ قزوين واقع شده است . توليد اين مجتمع صنعتي ، ‌سيمان است . اين مجتمع داراي دو واحد توليدي است . واحد اول آن در سال 1348 ساخته و نصب ماشين آلات آن آغاز گرديده و در سال 1352 به بهره برداري رسيده است . ظرفيت واحد اوّل در حال حاضر روزانه 3500 تن مي باشد . پس از آغاز بهره برداري واحد اوّل ، كار ساخت و نصب ماشين آلات واحد دوم آغاز شده كه اين واحد نيز در سال 1357 به بهره برداري رسيد . ظرفيت واحد دوم در حال حاضر روزانه 4000 تن است . لذا در حال حاضر اين مجتمع روزانه 7500 تن توليد دارد . اين مجتمع صنعتي يكي از كارخانه هاي شركت سهامي عام سيمان فارس و خوزستان مي باشد . شركت داراي چهار كارخانه سيمان است كه عبارتند از : سيمان آبيك ، سيمان دورود ، سيمان فارس ، سيمان بهبهان مي باشد . كه سيمان دورود داراي سه واحد توليدي ، سيمان شيراز داراي دو واحد توليدي و سيمان بهبهان داراي يك واحد توليدي مي باشد . اين شركت همچنين داراي يك كارخانه فارسيت در دورود ،‌كارخانه فولاد و چدن در دورود ،‌كارخانه پنبه نسوز در نهبندان ،‌كارخانه گچ در شيراز و كارخانه ماشين سازي در آبيك مي باشد . شركت داراي يك دفتر مركزي در تهران است و تشكيلات هيئت مديره و مديرعامل مي باشد . مدير عامل مجتمع صنعتي سيمان آبيك مهندس سيدان مي باشد . آدرس دفتر مركزي شركت واقع در تهران ـ خيابان ولي عصر ـ چهارراه جمهوري ـ كوچه شهيد فلاح زادگان مي باشد . اين شركت در حال حاضر با توليد 4093205 تن ساليانه حدود 40% توليد سيمان كشور را به عهده دارد كه از اين مقدار نيمي به صورت فله و نيم ديگري كيسه اي به فروش مي رسد . مجتمع صنعتي سيمان آبيك ابتداء شامل كارخانه سيمان ، كارخانه ماشين سازي البرز آبيك ، بتون سازي بوده كه در حال حاضر با تقويت ماشين سازي آن را مجزا و به صورت كارخانه اي با هزينه و درآمد جدا تفكيك نمودند . همچنين واحد بتون سازي را توسعه دادند و از كارخانه سيمان جدا ساخته اند كه خود فعاليت ساخت بتون و فروش آن را بر عهده دارد ، مجتمع صنعتي سيمان آبيك داراي يك واحد كارخانه كيسه سازي است كه ظرفيت توليدي اين كارخانه در حال حاضر سالانه 40000000 عدد كيسه است كه ضمن تأمين نياز كارخانه بخشي از آن نيز براي كارخانه ديگر ارسال مي شود . مجتمع صنعتي سيمان آبيك توسط پيمانكار يك كمپاني بزرگ آلماني بنام پلي زيوس ساخته شده است كه با مطالعه دقيق حدود 60 كمپاني تخصصي ديگر در امر ساخت و نصب ماشين آلات همكاري داشته اند . وجه تسميه مجتمع صنعتي سيمان آبيك ،‌ به جهت واقع شدن دركنار شهر آبيك از شهرهاي استان قزوين مي باشد ، البته مجتمع صنعتي سيمان آبيك در محدوده استان تهران و شهرستان ساوجبلاغ واقع گرديده است . شهر آبيك به جهت داشتن چشمه هاي آب بسيار زلال و آب بسيار گوارائي كه دارد به اين نام خوانده شده است . كارخانه سيمان آبيك توسط سازمانها و نهادها ي زير با درصد سهام مشخص ساخته شده است : 2743200254000 نام سازمان درصد سهام 27432001270000سازمان گسترش 36% بانك صنعت و معدن 10% سازمان اتكاء 09% سرمايه گذاري مالي 08% بنياد مستضعفان 08% نخست وزيري 07% ساير سهامداران 22% 27432004508500 اين كارخانه داراي 1600 نفر پرسنل مي باشد كه دسته بندي نيروها بر حسب تحصيلات به شرح زير مي باشد . 27432006350000 مدرك تحصيلي تعداد نفر 27432002286000 ليسانس وبالاترازليسانس 70 فوق ديپلم 30 ديپلم 255 سيكل تاديپلم 250 راهنمائي 150 ابتدائي 700 292608030162500 بي سواد 145 مروري مختصر بر خط توليد مجتمع صنعتي سيمان آبيك: خط توليد كارخانه سيمان از معدن آغاز مي شود . مواد اصلي كارخانه كه خاك ، سنگ ، سنگ آهك و سنگ گچ مي باشد و هر كدام درصد مشخصي دارند . ( سنگ آهك ، خاك رس ،ساير تركيبات موجود از قبيل منيزيم ، اكسيدآلومينيوم و غيره از معدن همجواركارخانه امتصال مي شود . سنگ گچ از معدن سنگ گچ گچسر تهيه مي شود . سنگ آهن از معدن شمس آباد اراك تهيه مي شود). درصد مواد را واحد آزمايشگاه مشخص مي كند و همواره از مواد قبل از پودر شدن و بعد از پودر شدن نمونه گيري و كنترل تركيبات شيميائي صورت مي گيرد . مواد از معدن توسط كاميونهاي بزرگ به آسيابهاي خاك حمل مي شود . هر واحد داراي يك واحد آسياب خاك است . مواد درآنها ريخته و آسياب مي شوند . در اين آسيابها مواد تا حدود قطر 3 سانتيمتر خرد مي شوند .براي دو واحد توليدي يك واحدآسياب سنگ وجود دارد . و اين واحد به دو واحد نيز سنگ مي رساند ، مواد پس از خرد شدن توسط نوارهاي نقاله به انبارهاي خاك حمل مي شوند ، ظرفيت هرانبارخاك 60 هزارتن مي باشد ، مواد پس از دپو شدن درانبار خاك نمونه برداري مي شوند و نمونه مورد آزمايش  قرار گرفته و از لحاظ تركيبات مواد بالانس مي شوند. پس از تائيد تركيبات مواد توسط واحد آزمايشگاه توسط نوارهاي نقاله به طرف آسيابهاي مواد خام حمل مي شوند ، در آسيابهاي مواد خام مواد آنچنان آسياب شده كه تبديل به آرد مي شوند و ضمن آسياب شدن مواد با گازهايي رطوبت مواد گرفته شده و مواد كاملاً خشك مي گردند . پس از آسيابهاي مواد خام مواد بطرف كوره هدايت مي شوند . كوره هاي اين كارخانه به طول 90 متر و به قطر 6 مترمي باشند ازجائيكه مواد وارد كوره مي شود با درجه حرارتي معادل 250 درجه و تا منطقه پخت كه درجه حرارتي معادل 1250درجه است مواد كاملاً پخته مي شوند . پس از پخت مواد پودر شده محصولي بنام كلينكر كه بصورت گرانوله مي باشد بدست مي آيد . پس از عبور مواد از منطقه پخت كم كم خنك مي شود تا به طرف كولر هدايت و در آنجا مواد در حد200 درجه حرارت دارند ، چون مواد درهنگام پخت مذاب مي شوند . پس ازپخت ، مواد تبديل به گلوله ها و ساچمه هائي به قطر 3 تا 5 سانتيمتر مي شود ، لذا اين مواد مجدداً در آسيابهاي كلينكر شكن آسياب شده و پس از آن روي نوار نقاله (فلزي ) ريخته و به انبار كلينكر ريخته مي شوند . پس از اين مرحله مواد توسط بالابرهايي بنام (الواتورها) به داخل آسيابهاي سيمان حمل مي شوند ، در‌ آسياب سيمان ضمن آسياب مواد ، 5% گچ نيز به آنها افزوده مي شود . دراين قسمت كار توليد سيمان به پايان مي رسد . از سيمان توليدي ، نمونه برداري و آزمايش لازم بعمل مي آيد و نتايج آناليز در تركيبات ، مد نظر قرار مي گيرد . پس از آسياب سيمان ، مواد به طرف سيلوهاي سيمان حمل و جهت بارگيري آماده مي شوند . عمل بارگيري نيز به دو شكل صورت مي پذيرد :1-كيسه اي 2- فله اي ، درحال حاضر اين كارخانه روزانه 3000 تن بارگيري كيسه اي دارد وبقيه بارگيري فله انجام مي گيرد . مجتمع صنعتي سيمان با ظرفيت توليدي روزانه 7500 تن از اهميت خاصي براي كشور برخوردار است . در اين كارخانه سعي مي شود توقف خيلي كم صورت گيرد چرا كه در صورت توقف كوره ها ، گرم شدن و بارگيري مجدد آنها حدود 2 روز طول مي كشد . از طرفي هزينه از دست دادن يك ساعت توليد برابر است با 1500000 تومان ،درآمد توليد روزانه معادل 37500000 تومان است . توقف مجاز كارخانه طي سال هر واحد 90 روز است كه اين رقم از جانب كمپاني هاي سازنده و فروشنده اين صنعت به عنوان ظرفيت اسمي تعيين شده است ،كه گاه در حد ظرفيت و برخي موارد كمتر از ظرفيت اسمي كار مي كند ، البته واحدهاي تعمير و نگهداري در كارخانه مستقر هستند و با توجه به اينكه هزينه توليد از دست رفته زياد و توليد پيوسته است حداكثر تلاش صورت مي گيرد كه خط توليد متوقف نشود . خط توليد توسط اطاق كنترل كه از داخل تمام واحدها تصوير تلويزيرني به اطاق كنترل انتقال مي دهد كنترل مي شود ،‌ و در صورت بروز كوچكترين اشكال به واحد زيربط اطلاع داده و يا در صورت لزوم از همانجا خط توليد را متوقف مي كنند . لذا از خسارت زيادي كه در اثر ندانستن عيب پيش مي آيد جلوگيري مي شود . واحد اطاق كنترل از اهميت ويژه اي برخوردار است .در حال حاضر كاركنان كارخانه از تجربه و تخصص زيادي برخوردارند و بدون هيچ كمك خارجي كارخانه را بخوبي هدايت مي كنند ، تا قبل از انقلاب 10 نفر مهندس آلماني در كارخانه حضور داشتند كه كارهاي اصلي را آنها انجام مي داده اند . نحوه نرخ گذاري بر اساس قيمت تمام شده محصول و ميزان سرمايه گذاري و استهلاك دستگاههاي مجتمع و توسط دولت و با توجه به تمامي مسائل صورت مي گيرد . نرخ فروش سيمان با توجه به نوع آن به شرح زير است : نرخ فروش فله تيپ 2 193500 ريال براي هر تن نرخ فروش فله پوزولاني تيپ 1 186000ريال براي هر تن نرخ فروش پروپتلين (گوني تيپ 2) 219000 ريال براي هر تن نرخ فروش پاكت پوزولاني (تيپ 1) 216600 ريال براي هر تن مجتمع صنعتي سيمان آبيك صادرات ندارد وتوزيع آن در داخل كشور مي باشد . حمل و نقل بر عهده مشتري مي باشد و محل تحويل كارخانه است و بديهي است كليه مسئوليت هاي ناشي از حمل بر عهده خريدار و مؤسسه حمل كننده طرف قرار داد خواهد بود . كرايه حمل برحسب تن كيلومتر از مقصد سيمان آبيك به نقاط مختلف تغيير مي كند . اين شركت تنها ماشين آلات واجناس مورد نياز خود را از خارج وارد مي كند و تهيه كليه مواد اوليه سيمان در داخل كشور صورت مي پذيرد . ـ طرح طبقه بندي مشاغل كارخانه : از سال 1362 كار مطالعه و شناسائي مشاغل آغاز و در سال 1364 كارخانه از طرح طبقه بندي مشاغل بهره مند شد . طبق طرح تمام كاركنان نسبت به قبل از طرح از حقوق و مزاياي بالاتري بهرمند شدند . و به آنها تفاوت تطبيق تعلق گرفت . چارت سازماني مجتمع كه ساختار كنوني آن را نشان مي دهد ارائه مي گردد . روش طبقه بندي مشاغل امتيازي است .گروههاي شغلي عبارتند از : 1- گروه 5 50 نفر 2-گروه 6 100 نفر 3-گروه 7 350 نفر 4-گروه 8 600 نفر 5-گروه 9 170 نفر 6- گروه 10 100 نفر 7-گروه 11 100 نفر 8-گروه 12 60 نفر 9-گروه 13 30 نفر 10-گروه 14 30 نفر 11-گروه بالاتر از 14 20 نفر ـ شرح وظائف وچارت سازماني انبارها به شرح زير تقديم مي گردد : در حال حاضر شماركاركنان انبارها كمتر از تعداد پيش بيني شده چارت سازماني است كه مجموعاً بالغ بر 45 نفر مي باشند . ضمناً طرحي از طرف مسئول انبارها تهيه و پيشنهاد شده است كه در آن كاهش كميت افراد و افزايش كيفيت گروه شغلي و حقوق و مزايا در نظر گرفته شده كه بايد اين طرح پيشنهادي دركارخانه تائيد و به تصويب وزارت كار و امور اجتماعي برسد كه تاكنون اين مراحل به انجام نرسيده است . عنوان شغل : رئيس امور انبار تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم مديريت مجتمع ، انجام امور مربوط به نظارت و همكاري در برنامه ريزي و سفارش به موقع كالاهاي مورد نياز كارخانه ، بررسي وكنترل حداقل موجودي ، نظارت بر تحويل و تحول در انبارها و بررسي اسناد مربوطه ، ترجمه نام كالاها ي دريافتي بر اساس اسناد مربوطه كه مستلزم طراحي و يا تهيه و تدوين روشها و برخورد با مسائل و مشكلات مختلف است ، را برعهده دارد و بر تعداد زيادي از كاركنان سرپرستي مي نمايد . ــ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ تنظيم برنامه كاركنان تحت سرپرستي . ـ نظارت وهمكاري در برنامه ريزي سفارش كالاهاي مورد نيازكارخانه . ـ بررسي و كنترل حداقل موجودي ، مقدار مصرفي احتياجات و لوازم فني و غير فني . - بررسي و كنترل كلي قبض انبار و حواله هاي صادره و يا وارده به انبارها كه اسناد مربوطه به آنها . ـ تهيه و تدوين دستور العمل هاي انبار داري و نظارت در نحوه اجراي آن . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات : ليسانس در رشته هاي اقتصاد ، بازرگاني يا رشته هاي مشابه تجربيات 10 سال گروه 15. عنوان شغل : كارشناس برنامه ريزي و سفارشات تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم رئيس امور انبارها انجام امور مربوط به بررسي و مطالعه آمار و اطلاعات و گزارشات مربوط به آمار توليد روزانه مقدار مواد مصرف اوليه و قطعات يدكي برنامه توليد آتي كارخانه و تدوين روشهاي جهت تهيه قطعات يدكي مورد نياز را بر عهده دارد . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ تهيه آمار، اطلاعات وگزارشات به همراه پيشنهادات مقتضي وارائه به سرپرست. ـ تهيه برنامه مواد وقطعات مورد نياز در زمانهاي مختلف و ارائه به واحد تداركات وتامين به موقع آنها پس از تاييد مسئولين مربوطه . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات :در رشته هاي مهندسي صنايع ، اقتصاد و رشته هاي مشابه تجربيات : سه سال در ارتباط با شغل . عنوان شغل :سرپرست انبار فني تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم رئيس امور انبار انجام امور مربوط به برنامه ريزي وتقسيم كار بين كاركنان تحت سرپرستي ، تشخيص كالاها و مطابقت آنها با مشخصات كاتالوگها و فاكتورهاي مربوط را بر عهده دارد و بر تعداد متوسطي از كاركنان سرپرستي مي نمايد . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ برنامه ريزي وتقسيم كار بين كاركنان تحت سرپرستي و توضيح و تشريح مواد ونكات فني در رابطه با نگهداري ، حمل وجابجائي لوازم و كالاها . ـ تهيه و ارائه گزارش مشخصات و تعداد اجناس و كالاهاي فرسوده ومعيوب يا مستعمل به سرپرست . ـ نظارت و كنترل بر عمليات انبارداري اعم از ثبت كدگذاري كارت نويسي تنظيم ليست وآمارهاي مربوط به كاردكس وليستهاي كامپيوتري . ـ حصول اطمينان از رعايت ضوابط ايمني وبهداشت توسط كاركنان تحت سرپرستي . ـ حداقل شرايط احرازـ تحصيلات : ديپلم تجربيات : 5 سال گروه 12 . عنوان شغل : انبار دار يك تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم مسئول مربوطه انجام امور مربوط به همكاري درتطبيق مشخصات فني كالاهاي وارده به انبار با اسناد و فاكتورها ، تحويل و تحول اجناس و ابزار ، شمارش يا دسته بندي ، كلاسه كردن و تفكيك و مرتبط كردن وثبت و كدگذاري و تطبيق مشخصات فني كالاها با فاكتورها و كاتالوگها كه مستلزم كاربرد مهارتها و روشهاي متعدد است را بر عهده دارد . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست ـ تطبيق مشخصات فني كالاهاي وارده به انبار با اسناد و فاكتورهاي مربوطه ـ تحويل داد اجناس و ابزار در قبال دريافت حواله از واحدهاي مختلف . ـ مشاركت در كدگذاري اجناس خريداري شده مندرج در قبض انبارها . ـ تنظيم گزارش مشخصات وتعداد اجناس و كالاهاي فرسوده ، معيوب و يا مستعمل و ارائه به سرپرست . ـ شمارش وكنترل اجناس . ـ همكاري و نظارت در تخليه و بارگيري و جابجا كردن كالاها در انبارها . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات : پايان دوره اول متوسطه . تجربيات : سه سال . عنوان شغلي :‌متصدي كاردكس انبار تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم مسئول مربوطه انجام امور مربوطه به دريافت صورت مجلسهاي كد گذاري شده و تفاضانامه هاي واصله از واحدها و انجام عمليات مربوط به كنترل و محاسبات ورود و خروج كالاها با موجوديهاي در دست عمل در انبار ، تهيه گزارشات و آمارهاي لازم و رفع مغايرتهاي احتمالي كه مستلزم كاربرد مهارتها و روشهاي متعدد است را بر عهده دارد . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه از سرپرست . ـ دريافت صورت مجلس هاي كد گذاري شده مربوط به ورود كالا و ثبت اقلام مندرج در كارتهاي انبار. ـ دريافت تقاضانامه هاي واصله از واحدها و شماره زدن بر روي آنها و انجام كد گذاريهاي لازم . ـ ثبت اقلام مورد درخواست در كارتهاي كاردكس و انجام محاسبات مربوط مانده گيري . ـ كنترل كارتهاي موجودي انبار و تشكيل كارت قفسه جهت اجناس بر حسب نوع و محل مصرف . ـ تهيه گزارشات و آمارهاي مربوط به انبار و رفع مغايرتهاي احتمالي . ـ شركت در موجودي گيري ساليانه يا موردي . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات : پايان دوره اوّل متوسطه . تجربيات :‌سه سال . گروه : 7 عنوان شغل : انباردار 2 تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستفيم مسئول مربوطه انجام امور مربوط به همكاري در تطبيق مشخصات فني كالاهاي وارده به انبار با اسناد و فاكتورها ، ‌تحويل اجناس ، ‌شمارش ،‌ بسته بندي و كلاسه كردن و تفكيك و مرتب كردن آنها و شركت در انبار گرداني كه مستلزم كاربرد و مهارتها و روشهاي ساده است را بر عهده دارد . ـ شرح اهم وظايف :‌ ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ تحويل دادن اجناس و ابزار در قبال دريافت درخواستهاي مربوطه از واحدهاي مختلف . ـ چيدن اجناس و ابزار خريداري شده در قفسه هاي مربوط بر اساس كدهاي مشخص شده . ـ همكاري در شمارش و بسته بندي و رده بندي و كلاسه كردن كالاها . ـ همكاري در تخليه ،‌ بارگيري و جابجائي كردن كالاها . ـ شركت در انبارگرداني سالانه يا ادواري . ـ همكاري در تنظيف فني وسايل و ابزاركار . ـ رعايت ضوابط ايمني و بهداشتي حين انجام كار . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات : پايان دوره اوّل متوسطه تجربيات :‌ دو سال گروه : 7 عنوان شغل : مدير امور بازرگاني تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم مديريت مجتمع ،‌انجام امور مربوط به نظارت و همكاري در درخواست خريد از سوي مجتمع و سفارش به موقع كالاهاي مورد نياز كارخانه ، نظارت بر تحويل و تحول كالاها به انبارها ،‌ نظارت بر كار خريد توسط واحد تداركات ،‌ تهيه و تدوين روشها و برخورد با مسائل و مشكلات مختلف بر عهده مدير امور بازرگاني مي باشد كه بر تعداد زيادي از كاركنان و كارپردازان سرپرستي مي كند . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ تنظيم برنامه كاركنان تحت سرپرستي . ـ نظارت و همكاري در برنامه ريزي سفارش كالاهاي مورد نياز كارخانه . ـ نظارت بر نحوه انعقاد و انجام قراردادها و سفارشات مربوط به خريد چه داخلي چه خارجي . ـ تهيه و تدوين دستورالعملهاي مربوط به واحد تداركات . ـ بررسي و كنترل كلي بر كيفيت كالاها و اقلام خريداري شده . ـ شناسائي منابع مناسب براي خريد . ـ نظارت بر ميزان مورد نياز اقلام و كالاها براي خريد و ارائه مجوز خريد . ــ حداقل شرايط احراز ــ تحصيلات :‌ ليسانس در رشته هاي ،‌ اقتصاد و مديريت بازرگاني . تجربيات : 10 سال گروه : 15 عنوان شغل :‌ سرپرست واحد تداركات تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مدير امور بازرگاني قرار دارد و به انجام امور مربوط به خريد اجناس و اقلام قطعاتي كه از طريق مديريت مجتمع ،‌معاونت مجتمع و گاه مديران بهره برداري و فني سفارش داده ميشود مي پردازد و انجام خدمات براي كليه واحدهاي متقاضي و خريد به واسطه درخواست خريد انبارها را بر عهده دارد و همچنين در كنترل كيفيت كالاها با واحد كنترل كيفي همكاري مي كند . سرپرست واحد تداركات بر هشت نفر كارپرداز و چهار نفر واحد اداري نظارت دارد . ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ تنظيم برنامه كاركنان تحت سرپرستي . ـ شناسائي فروشندگان مناسب براي انجام خريد و انعقاد قرارداد . ـ نظارت و بررسي كيفيت كالاهاي مورد نياز و خريداري شده . ـ خريد كالاهائي كه از سوي واحدهاي مختلف تقاضا شده اند و تكميل كردن فرم درخواست خريد . ـ ارائه سفارش خريد به كارپردازان . ـ استعلام بها بصورت كتبي و شفاهي كه پس از تكميل به واحد تداركات ارجاع داده مي شود و اين واحد تصميم گيري ميكند. ــ حداقل شرايط احرازــ تحصيلات : ديپلم تجربيات :‌7 سال گروه :‌12 عنوان شغل :‌ كارپرداز خريد تعريف شغل ــ شاغل اين شغل تحت سرپرستي مستقيم واحد تداركات انجام امور مربوطه خريد از فروشندگان و تهيه اجناس مورد نياز مجتمع و انتخاب فروشندگان مناسب از طريق استعلام شفاهي و كتبي و تهيه گزارش خريد را بر عهده دارد . كارپردازان هر يك بخاطر اينكه از تخصصشان در انجام امور استفاده به عمل آيد كد بندي ميشوند. ـ شرح اهم وظايف : ـ دريافت برنامه كار از سرپرست . ـ جستجو و پيدا كردن قطعات و لوازم مورد درخواست طبق مشخصات خواسته شده پس از اخذ سفارش خريد . ـ اخذ استعلام بهاء در بازار توسط كارپردازان به صورت شفاهي و كتبي . ـ انجام عمليات مربوط به خريد . ـ تنطيم فرم گزارش خريد و تحويل آن به حسابداري بازرگاني ، ‌بايگاني واحد تداركات و حسابداري انبارها . ـ نظارت بر حمل كالا و تعيين وسائل نقليه مناسب . ـ دريافت پروانه ورودي كالا از انبار . ــ حداقل شرايط احرازــ تحصيلات :‌سيكل تجربيات : 5 سال گروه : 7 خلاصه در اين فصل با تعاريف مربوط به سيستم خريد و انبارداري آشنا شديم تا بتوانيم با آگاهي بيشتر به بررسي سيستم خريد و انبارداري مجتمع صنعتي سيمان آبيك بپردازيم . علاوه بر اين ضمن مطرح شدن چكيده اي از تحقيقات انجام شده در اين زمينه ، شرح مختصري از خط توليد مجتمع سيمان آبيك آورده شده است . منابع و مآخذ - اميري عقدائي ، سيد فتح الله . (1377) . مديريت در سيستم هاي خريد و انبارداري نوين . چاپ اول ، اصفهان : انتشارات دانشگاه اصفهان . - انواري رستمي ، علي اصغر . (1378) . سيستم هاي خريد و انبارداري . چاپ هفتم. - بازرگان ، الهام . (1381) . بررسي سيستم خريد و انبارداري كارخانه ذوب آهن اصفهان . پايان نامه كارشناسي ، موسسه آموزش عالي شيخ بهائي اصفهان . - حافظ نيا ، محمدرضا . (1377) . مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم انساني . چاپ اول ، تهران : انتشارات سمت . - روح پور ، ابراهيم . (1377) . طراحي سيستم خريد و انبارداري در شركت توليدي وسايل كودك (توكا). پايان نامه كارشناسي دانشگاه آزاد كرج . - زاهدي ، شمس السادات . (1378) . تجزيه و تحليل و طراحي سيستم ها . چاپ دوم ، تهران : انتشارات دانشگاه علامه طباطبايي . - سامعي ، ابوالفضل . (1373) . بررسي سيستم خريد و انبارداري در شركت خانه گستر يكم . پايان نامه كارشناسي دانشگاه آزاد كرج . - كشاورزيان ، سينا . (1375) . بررسي سيستم خريد و انبارداري كارخانه روغن نباتي جهان . پايان نامه كارشناسي دانشگاه آزاد كرج . - مبين ، محمد مهدي . (1374) . طراحي انبار و انبارگرداني كارخانجات شهيد باقري . پايان نامه كارشناسي دانشگاه آزاد كرج . - محسني ، علي . (1374) . طراحي سيستم خريد و انبارداري كارخانه ترانسفوري . پايان نامه كارشناسي دانشگاه آزاد كرج . -مك لويد ، ريموند . (1377) . سيستم هاي اطلاعات مديريت . ترجمه دكتر مهدي جمشيديان و اكبر مهدي پور عطاآبادي ، چاپ اول ، اصفهان : انتشارات دانشگاه اصفهان . - نادري ، عزت الله و سيف نراقي. (1372) . روشهاي تحقيق در علوم انساني . چاپ دوم ، تهران : چاپ مهارت . - نبوي ، بهروز . (1376) . مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم اجتماعي . تهران : انتشارات فروردين . - هورن گرن ، چارلز ، هاريسون و رابينسون . (1377) . اصول حسابداري . ترجمه دكتر ايرج نو روش و غلامرضا كرمي . ج 1 ، چاپ دوم ، نشر ترمه .