صفحه محصول - مبانی نظری مدلهای ارزیابی بهره وری

مبانی نظری مدلهای ارزیابی بهره وری (docx) 26 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 26 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

مدلهای ارزیابی بهره وری 2-3-3-2- مدل های ارزيابي بهره‎وري 2-3-3-2-1- تاريخچه بهره‎وري 2-3-3-2-2- تعريف بهره‎وري 2-3-3-2-3- انواع بهره‎وري 2-3-3-2-4- سطوح بهره‎وري 2-3-3-2-5- مراحل ايجاد معيارهاي بهره‎وري 2-3-3-2-6- مفهوم ارزش افزوده در بهره‎وري 2-3-3-2-7- شاخص‎هاي بهره‎وري ارزش افزوده 2-3-3-2-8- روش سريع ارزيابي بهره‎وري 2-3-3-2-9- محدوديت‎هاي ارزيابي بهره‎وري شركت‎ها مدل های ارزيابي بهره‎وري : از جمله رويكردهاي كلي ديگري كه در امر ارزيابي عملكرد سازمانها مطرح است، تجزيه و تحليل ارزيابي بهره‎وري در سازمان‎هاست. در اين بخش، ضمن تعريف بهره‎وري، انواع آن، سطوح مختلف بهره‎وري، دو روش را براي ارزيابي بهره‎وري ذكر خواهيم كرد كه عبارتند از؛ شاخص‎هاي بهره‎وري ارزش افزوده و ديگري روش سريع ارزيابي بهره‎وري. 2-3-3-2-1- تاريخچه بهره‎وري: در خصوص اصطلاح بهره‎وري، به نظر مي‎رسد كه این واژه براي اولين بار در نوشته‎ها و عقايد انديشمندان اقتصادي مركانتيليسم (سوداگرايي) مطرح شده باشد. اما در اينكه ابتدا اين واژه چگونه وارد ادبيات اقتصادي شده است ديدگاههاي متفاوتي وجود دارد. در اين ميان اظهارنظر "ژان فوراسيته" از اهميت خاصي برخوردار است. وی مي‎نويسد ظاهراً در آثار قدما، اولين بار اين واژه در كتابي از «آگري كولا» با نام «متاليكا» مطرح شده است. اما در قرن 18، فيزيوكراتهايي مانند «ليتره» به اين واژه مفهوم «قدرت توليد كردن» اطلاق كردند که اين معنا در لغتنامه‎هاي «ليتره» در سال 1983 میلادی و در «لاروس» در سال 1946 میلادی تكرار شده است (خاکی، 1377، ص 21). 2-3-3-2-2- تعريف بهره‎وري: در رابطه با تعريف كاربردي بهره‎وري ، تعريف پذيرفته‎شده‎اي كه مورد توافق همگان باشد وجود ندارد. اما می توان به تعدادي از تعاريف مهم در ذيل اشاره مي‎گردد: (سازمان همكاري اقتصادي اروپا ـ سال1950میلادی): «بهره‎وري حاصل كسري است كه از تقسيم مقدار ارزش محصول بر مقدار يا ارزش كلي يكي از عوامل توليد بدست مي‎آيد.» (سازمان بين‎المللي كار ـ ILO) «بهره‎وري عبارتست از نسبت ستاده به يكي از عوامل توليد (زمين، سرمايه، نيروي كار و مديريت).» (مركز بهره‎وري ژاپن ـ سال1955میلادی): «حداكثر استفاده از منابع فيزيكي، نيروي انساني و ساير عوامل به روش‎هاي علمي بطوريكه بهبود بهره‎وري به كاهش هزينه‎هاي توليد، گسترش بازارها، افزايش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگي همه آحاد ملت، منجر شود.» (سازمان بهره‎وري ملي ايران ـ NIPO ): «بهره‎وري يك فرهنگ و يك نگرش عقلاني به كار زندگي است كه هدف آن هوشمندانه كردن فعاليت‎ها براي دستيابي به زندگي بهتر و متعالي‎تر است.» (قدرتیان، 1381، ص 66). 2-3-3-2-3- انواع بهره‎وري: در سا‎ل هاي 1974 و اواخر 1984میلادی، "سومانث" سه تعريف اساسي (و سپس تعريف چهارمي را در سال 1987میلادی) درباره بهره‎وري به شرح زير ارائه نمود: الف) بهره‎وري جزئي: بهره‎وري جزئي عبارتست از نسبت ارزش و مقدار محصول به يك طبقه از نهاده مثل نسبت محصول به ازاء هر نفر ساعت و… . ب) بهره‎وري عامل كل: بهره‎وري عامل كل عبارتست از نسبت خالص محصول به مجموع نهاده‎هاي نيروي كار و سرمايه. معمولاً به جاي محصول، ارزش افزوده و در مخرج كسر مجموع ارزش‎هاي نيروي كار و سرمايه را قرار مي‎دهند. ج) بهره‎وري چند عاملي: در اين شاخص به جاي همه عوامل توليد يا نهاده‎ها، تنها ارزش چند عامل از كليه عوامل توليدي را در مخرج كسر قرار مي‎دهند، مثلاً در مخرج كسر مجموع نهاده‎ كار و يا مجموع نهاده مواد و نهاد سرمايه و… را قرار مي‎دهند. د) بهره‎وري كل: بهره‎وري كل به نسبت كل ارزش محصول توليد شده بر روي مجموع ارزش كليه نهاده‎هاي مصروفي، اطلاق مي‎گردد. اين شاخص تأثير مشترك همزمان همه نهاده‎ها و يا منابع (از قبيل نيروي انساني، مواد و قطعات، ماشين‎آلات، سرمايه، انرژي و…) را در ارتباط با ارزش محصول به دست آمده اندازه‎گيري مي‎كند (طاهری، 1378، ص 23-22). 2-3-3-2-4- سطوح بهره‎وري: بهره‎وري داراي سطوح مختلفي است. اين سطوح عبارتند از: الف) سطح فردي: منظور از بهره‎وري فردي، استفاده بهينه از مجموعه استعدادها و توانايي‎هاي بالقوه فرد در مسير پيشرفت زندگي خود مي‎باشد. ب) سطح خانواده: ارتقاء بهره‎وري در خانه موجبات پايين آمدن ضايعات، از بين بردن اسراف و كيفيت زندگي بهتر در استفاده از مواهب زندگي مي‎شود. ج) سطح شركت يا سازمان: بهبود بهره‎وري در سازمان نتيجه استفاده بهينه و مؤثر و كارآمد از منابع، تقليل ضايعات، كاهش قيمت تمام شده، بهبود كيفيت، ارتقاء رضايت مشتريان، دلپذيري محيط كار و افزايش انگيزه و علاقه كاركنان به كار بهتر بوده كه نهايتاً منجر به رشد و بالندگي سازمان مي‎گردد. د) سطح بخشي: اندازه‎گيري بهره‎وري در سطوح هر يك از بخش‎هاي اقتصادي، مي‎تواند براي بيان چگونگي عملكرد اقتصاد كشور مفيد بوده، صنايع پيش رونده و عقب‎مانده را مشخص نموده تا در آن صورت امكان برنامه‎ريزي بهتر فراهم آيد. هـ) سطح ملي: افزايش بهره‎وري در سطح كشورها، تنها راه توسعه اقتصادي كشورهاي جهان مي‎باشد كه موجبات افزايش سطح رفاه زندگي ملت‎ها را فراهم مي‎آورد. و) سطح بين‎المللي: مقايسه بهره‎وري براساس ديدگاههاي سيستماتيك اندازه‎گيري در سطح بين‎الملل، ابزارهاي باارزشي براي درك و ارزيابي پيچيدگي بهره‎وري در بازارهاي داخلي و بين‎المللي كشورهاي رقيب است (قدرتیان، 1381، ص 68). 2-3-3-2-5- مراحل ايجاد معيارهاي بهره‎وري: براي ايجاد معيارهاي بهره‎وري، هفت مرحله ذيل مي‎تواند به عنوان يك راهنماي ذهني براي اجراي مقياس‎هاي بهره‎وري كمك نمايد. اين مراحل عبارتند از: ـ مرحله اول: بيانيه مأموريت: در اين مرحله، اهداف، مشتريان و صحنه بازار براي واحد شناسايي مي‎گردد. اين بيانيه بايد كامل و سازگار با مأموريت سازمان باشد. ـ مرحله دوم: انتظارات: براي هر مشتري، محصولات يا خدمات واحد را شناسايي كنيد. انتظارات بايد به وضوح، نيازهاي كيفيت و توقعات هر گروه مهم مشتري را براي محصولات و خدمات واحد شناسايي كند. ـ مرحله سوم: ستاده‎هاي كليدي: ستاده‎هايي را كه براي مأموريت واحد مهم و پاسخگوي نيازها و انتظارات مشتري و نيز مسئول صرف بيشتر منابع واحد هستند را شناسايي كنيد. ـ مرحله چهارم: كاركردهاي اصلي: كاركردهاي اصلي واحد را شناسايي كنيد و تعريف كنيد. اين كاركردها بايد به وضوح عمليات واحدها و نهاده‎ها را نشان داده و توضيح دهد كه چگونه به ستاده‎هاي توليدي منتج مي‎شود. ـ مرحله پنجم: انتخاب اندازه‎گيري ستاده: فنون اندازه‎گيري را براي يك يا چند ستاده كليدي كه عملي‎ترين و مفيدترين اطلاعات كيفيت و بهره‎وري را توليد خواهد كرد، تدوين كنيد. ـ مرحله ششم: انتخاب اندازه‎گيري نهاده: فنون اندازه‎گيري را براي يك يا چند نهاده كلي مشخص كنيد. ـ مرحله هفتم: ساخت شاخص: يك يا چند شاخص بهره‎وري را تدوين كنيد به طوريكه مقياس داده و ستاده در داخل يك شاخص عملي و مفيد گنجانيده شده باشد (قدرتیان، 1381، ص 70-69). 2-3-3-2-6- مفهوم ارزش افزوده در بهره‎وري: همانطور كه گفته شد بهره‎وري يك مفهوم چند بعدي است و از محاسبه نسبت ستاده توليد شده به داده‎هاي مصرف شده، بدست مي‎آيد. چون هدف غايي هدايت و مديريت، ايجاد ثروت است. فلذا، اندازه‎گيري ستاده، نيز در اين چهارچوب حول مفهوم ايجاد ثروت متمركز است، كه در واقع همان مفهوم ارزش افزوده است. به عبارت ديگر ارزش افزوده، همان ثروت است كه به وسيله شركت ايجاد مي‎شود و برابر است با درآمد فروش (ستاده) منهاي بهاي مواد و خدمات خريداري شده. بنابراين ارزش افزوده، خروجي خالص شركت را اندازه‎گيري مي‎كند. ارزش افزوده به دو روش به دست مي‎آيد: روش تفريق؛ كه از طريق كسر هزينه مواد و كالاهاي واسطه‎اي از ارزش محصولات هر واحد توليدي به دست مي‎آيد. به عبارت ديگر ارزش افزوده برابر است با: (مخارج اداري و عمومي ـ سربار توليدـمواد و خدمات خريداري شده از بيرون)-فروش= ارزش افزوده .روش جمع؛ كه از طريق محاسبه مبالغ پرداختني به عوامل توليد به دست مي‎آيد. عوامل توليد عبارتند از كارگر، سرمايه (ساختمان و ماشين‎آلات)، زمين و… بدين ترتيب ارزش افزوده برابر است با: هزينه نيروي كار + استهلاك + ماليات + سود (زيان) پس از كسر ماليات = ارزش افزوده بدين ترتيب جوابي كه از هر دو روش بدست مي‎آيد، با هم فرقي نمي‎كند (خاکی، 1377، ص 115-107). 2-3-3-2-7- شاخص‎هاي بهره‎وري ارزش افزوده: منظور از شاخص‎هاي بهره‎وري ارزش افزوده شاخص‎هاي بهره‎وري هستند كه به كمك ارزش افزوده و اطلاعات موجود در صورتحساب‎هاي مالي، مي‎توان ايجاد نمود. در ادامه توضيحاتي مختصر درباره هر يك از نسبت‎ها داده مي‎شود. نسبت بهره‎وري كاركنان : نيروي كار هر سازمان از منابع بسيار مهم و اساسي آن به شمار مي‎رود و بنابراين بايد معلوم شود كاركنان چه مقدار از ارزش افزوده را ايجاد مي‎كنند. از اين رو ارزش افزوده سرانه كاركنان بعنوان معياري در نظر گرفته مي‎شود. اين شاخص از تقسیم ارزش افزوده بر میانگین تعداد کارکنان به دست می آید. نسبت متوسط هزينه سرانه كاركنان: اين نسبت هزينه كاركنان (مبلغي كه براي جبران خدمات كاركنان خرج مي‎شود،مثل؛ حقوق، دستمزد، بیمه بازنشستگی و سایر مزایا ) به متوسط تعداد كاركنان، هزينه سرانه كاركنان را نشان مي‎دهد. به عبارت ديگر اين نسبت برابر است با: نسبت سهم نيروي كار از ارزش افزوده: اين نسبت مبالغي را كه به شكل مستقيم يا غيرمستقيم نصيب كاركنان مي‎شود را به صورت درصدي از ارزش افزوده بيان مي‎كنند. به عبارت ديگر این نسبت از تقسیم هزینه نیروی کار بر ارزش افزوده به دست می آید. همچنین اين نسبت يك معيار رقابتي برای شركت محسوب مي‎شود. دو عامل تعيين كننده سهم نيروي كار عبارتند از: سطح ميانگين هزينه نيروي كار و سطح بهره‎وري. هر چه اين نسبت كوچكتر باشد قدرت رقابتي شركت از نظر هزينه نيروي كار بیشتر خواهد بود. اين قدرت رقابتي ممكن است ناشي از نرخ پايين دستمزدها و يا بهره‎وري بالا در اثر نرخ معقول دستمزدها باشد. نسبت بهره‎وري سرمايه: اين شاخص، ميزان بهره‎برداري از دارايي ثابت را تعيين مي‎كند و مانند بهره‎وري نيروي كار، اين نسبت نیز بوسيله تورم و شرايط بازار دچار نوسان مي‎شود. بعلاوه مي‎تواند تحت تأثير تفاوت سياست‎هاي ارزشيابي دارايي و همچنين اجاره كردن يا مالكيت داشتن بر دارايي ثابت قرار گيرد. محاسبه اين نسبت از تقسیم ارزش افزوده بر دارائی ثابت به دست مي‎آيد. نسبت تراكم سرمايه: اين نسبت نشان مي‎دهد كه آيا شركت، تراكم سرمايه دارد يا تراكم نيروي كار (سرمايه‎بر است يا كاربر). مقدار اين نسبت، تحت تأثير سياست‎هاي ارزشیابی دارايي‎ها كه يك مسأله حسابداري است، مي‎باشد. طريقه محاسبه اين نسبت از تقسیم دارائی های ثابت و مشهود بر تعداد کارکنان بدست می آید. نسبت حاشيه ارزش افزوده: اين شاخص از حاصل قسمت ارزش افزوده به فروش به دست مي‎آيد و نشان مي‎دهد كه از هر ريال فروش، چه مقدار آن ارزش افزوده مي‎باشد. شركتي كه حاشيه ارزش افزوده آن پايين باشد معمولاً در برابر آثار عوامل خارجي آسيب‎پذيري بيشتري دارد. نسبت گردش دارايي ثابت: گردش دارايي ثابت، مقدار فروشي است كه از سرمايه‎گذاري واحد پول و دارايي ثابت حاصل مي‎شود. بالا بودن اين نسبت، حاكي از بهره‎گيري بهتر و بازاريابي خوب است. اين نسبت از تقسیم فروش خالص بر دارائی ثابت محسابه مي‎شود. 457200934974000هر چه گردش دارايي بيشتر باشد، براي مؤسسه بهتر است و سرعت احياي مبلغ سرمايه‎گذاري شده در دارايي ثابت را منعكس مي‎كند. نسبت سهم سرمايه : اين نسبت از تقسيم سود عملياتي به ارزش افزوده به دست مي‎آيد. نسبت بالاي سهم سرمايه دليل بر سود زياد و يا هزينه كم است. اين نسبت در مؤسسه‎هاي سرمايه‎بر بايد بيشتر باشد. طريقه محاسبه اين نسبت عبارتند از: نسبت سودآوري: در اينجا نرخ برگشت دارايي ثابت مورد نظر است. بالا بودن نسبت مشخص مي‎كند كه دارايي‎هاي ثابت شركت، دستاورد مطلوبي داشته‎اند. قاعدتا اين نرخ برگشت مي‎بايستي از بهره سپرده در بانك بيشتر باشد تا ارزش اداره واحد توليدي و تجاري مربوطه را داشته باشد. محاسبه نسبت مذكور با تقسیم سود عملیاتی بر دارائی ثابت به دست می آید (خاکی، 1377، ص 126-115). 2-3-3-2-8- روش سريع ارزيابي بهره‎وري: براي ارزيابي شركت ها، نيازي به پيچيده كردن معيارهاي بهره‎وري نيست. مجموعه‎هاي روش‎مند از معيارهاي ساده، شاخص‎هاي مفيدي را براي مسائلي مختلف فراهم مي‎آورد. به منظور نظارت بر تمامي ابعاد بهره‎وري و عوامل مؤثر بر آن، سيستمي از نسبت‎ها مورد نياز است. «ايمربرنولاك» مشاور كانادايي، مثالي را با عنوان «فهرست نسبت‎هاي نمونه‎وار» آورده است. اين فهرست شامل نسبت‎هاي بهره‎وري و سودآوري است كه براي تحليل تغيير و تنوع سودآوري و بهره‎وري لازمند و عوامل تعيين كننده آن‎ها را شامل مي‎شوند. اين فهرست شاخص‎هاي عملكرد ذيل را شامل مي‎شود: بازده دارايي‎ها: 1- سودعملياتي/ دارايي جاري حاشيه سود، گردش دارايي‎ها: 2- سود عملياتي/ فروش 3- فروش/ دارايي‎هاي عملياتي حاشيه سود خالص: 4- سود ناخالص/ فروش هزينه‎هاي توليدي: 5- هزينه‎هاي توليدي فروش/ فروش 6- مواد و ملزومات/ ارزش فروش توليد 7- هزينه‎هاي مستقيم نيروي كار/ فروش توليد 8- هزينه‎هاي غيرمستقيم نيروي كار/ ارزش فروش توليد 9- بالاسري ساخت محصول صنعتي/ ارزش فروش توليد هزينه‎هاي عملياتي: 10- كل هزينه‎هاي عملياتي/ فروش 11- هزينه‎هاي حمل محموله و انبارداري/ فروش 12- هزينه‎هاي اداري/ فروش 13- هزينه‎هاي فروش و تبليغات/ فروش نسبت به كارگيري دارايي‎ها: 14- كل دارايي‎هاي عملياتي 15- دارايي‎هاي ثابت 16- دارايي‎هاي جاري كاربري دارايي‎هاي جاري: 17- كل موجودي انبار 18- موجودي مواد خام 19- موجودي كالاي در جريان ساخت و كالاي تمام شده 20- حساب‎هاي دريافتي 21- ساير دارايي‎هاي جاري كاربري دارايي‎هاي ثابت: 22- زمين و ساختمان 23- تجهيزات و ماشين‎آلات 24- وسايل نقليه 25- اثاثيه و ماندافزار نسبت‎هاي بهره‎وري و مكمل: 26- افزايش (كاهش) فروش در طي سال پيش 27- فروش به ازاء هر كارگر توليدي 28- ساعات كار نيروي كار توليدي مستقيم/ هزينه مستقيم نيروي كار توليدي 29- ارزش افزوده/ ساعات كار نيروي كار توليد مستقيم 30- ارزش افزوده/ مساحت بخش توليدي 31- ارزش افزوده/ استهلاك ماشين‎آلات و تجهيزات 32- ارزش فروش توليد/ تعداد كاركنان توليدي 33- ارزش فروش توليد/ تعداد واحدهاي توليد شده 34- تعداد واحدهاي توليد شده/ ساعات كار مستقيم كاركنان توليدي 35- تعداد واحدهاي توليد شده/ تعداد كاركنان بخش توليد 36- تعداد واحدهاي توليد شده/ هردلار استهلاك ماشين‎آلات و تجهيزات (قدرتیان، 1381، ص 77-75). 2-3-3-2-9- محدوديت‎هاي ارزيابي بهره‎وري شركت‎ها: از جمله محدوديت‎هاي ارزيابي بهره‎وري شركت‎ها مي‎توان به موارد ذيل اشاره كرد: 1. فرمول‎هاي ستاده به داده جهت نشان دادن ارزش افزوده، نتوانسته‎اند توفيقي را در دربرگرفتن پارامترهاي جديد عمليات، كسب نمايند. 2. شاخص‎هاي بهره‎وري، جزئي از فرآيند كلي مديريت نيستند بلكه تنها تمايل به بخش‎هاي به خصوصي را دارند. 3. امروزه در زمينه كسب و كار مدرن، شركت‎ها در به كارگيري فرمول ستاده به داده و معيارهاي كارآيي جهت اندازه‎گيري بهره‎وري با مشكل مواجه هستند. 4. اطلاعاتي كه از طريق فرمول ستاده/ داده بدست مي‎آيند، در امر برنامه‎ريزي طرح‎هاي بهبود، كفايت نمي‎كنند. اين امر بدين خاطر است كه تفاوت ميان نسبت‎ها در طول يك دوره بلندمدت، به طور واقعي نمي‎تواند مشخص سازد كه آيا بهبودي در عملكرد شركت رخ داده است يا نه. براي مثال اگر نسبت مزبور در دوره A برابر با 80درصد باشد (و آن شامل 20 درصد كار با كيفيت ضعيف باشد) و در دوره B برابر 65 درصد باشد (و آن شامل صد درصد كار با كيفيت باشد)، فرآيند در دوره B متوقف خواهد شد تا درباره مشكل مزبور تحقيق به عمل آمده و علل ضعف كيفيت حذف گردد. به عبارتي ديگر به اشتباه آمار 65 درصد هنوز پايين‎تر از 80 درصد به نظر مي‎آيد و در نتيجه منجر به اين خواهد شد كه فكر كنيم سطح بهره‎وري شركت پايين آمده است. 5. بازنگري و ارزيابي در صورت به كارگيري شاخص‎هاي سنتي بهره‎وري در اجرا با مشكل روبرو خواهد شد. چرا كه همانطور كه قبلاً توضيح داده شد، نسبت‎ها تمايل دارند كه به عنوان هدف نهايي لحاظ گرديده و هيچ ارتباطي با فرآيند نداشته باشند. 6. شاخص‎هاي سنتي براي نشان دادن عملكرد هر فرآيند، مفيد فايده تشخيص داده نمي‎شود و رديابي پيشرفت در هر فرآيند غيرممكن به نظر مي‎رسد. چرا كه شاخص‎هاي قديمي ستاده به داده، اساساً به زنجيره تأمين كننده ـ مشتري، فعاليت‎هاي ارزش افزوده و مشاركت‎هاي تدريجي هر فرآيند توجه نمي‎كند. پس به طور كلي مي‎توان گفت كه محدوديت عمده، تكنيك‎هاي بهره‎وري، عدم جامعيت آنها در بحث ارزيابي عملكرد مي‎باشد (پیشین، 1381، ص 98-97). منابع فهرست منابع منابع فارسی: 1- آذر، عادل، 1379، تحقيق در عمليات، تهران: مؤسسه نشر علوم نوين، چاپ اول. 2- آذر، عادل و رجب زاده، علي، 1381، تصميم گيري كاربردي با رويكرد MADM، انتشارات نگاه دانش، تهران، ج 1. 3- آذر، عادل و دانشور، مریم، 1387، مروری بر روش های ارزیابی عملکرد شعب بیمه، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و دوم، شماره دوم. 4- آذر، عادل و دانشور، مریم و زالی، محمد رضا، 1388، طراحی مدل ارزیابی عملکرد شعب بیمه، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی (مدیریت)، شماره 23. 5- آذر، عادل و محمدی، مهشید السادات و شفیعی، حامد، 1388، شناسایی و اولویت بندی معیارهای مؤثر در مدیریت سبد محصولات شرکت های بیمه ای با استفاده از فنون MADM، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و چهارم، شماره 3 و 4. 6- آذر، عادل و صفري، سعيد، 1381، مدلسازي تعالي سازماني با رويکرد تحليل پوششي دادهها، مجله مجتمع آموزش عالي قم، شماره13. 7- آرمسترانگ، مايکل، 1381، مديريت استراتژيک منابع انساني، ترجمه محمد اعرابي و داود ايزدي، تهران: دفتر پژوهش هاي فرهنگي، چاپ اول. 8- آرمسترانگ، مايکل، 1380، راهبردهاي مديريت منابع انساني، ترجمه خدايار اربيلي و حسن موفقي، تهران: فرا، چاپ اول. 9- احمدی، محمود، 1382، کلیات بیمه، تهران: انتشارات محقق، چاپ اول. 10- اسماعيل پور، مجيد، 1377، راهنماي سرمايه گذاري در بورس «تجزيه و تحليل صورتهاي مالي»، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگاني وابسته به مؤسسه مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي، چاپ اول. 11- اکبري، فضل اله، 1371، تجزيه و تحليل صورت هاي مالي، تهران: مرکز تحقيقات حسابداري و حسابرسي سازمان حسابرسي، چاپ دوم. 12- الهي، شعبان، 1378، مثلث عملکرد سازماني، دومين جشنواره شهيد رجايي مجموعه مقاله هاي همايش ارزيابي عملکرد دستگاههاي اجرايي کشور، تهران: سازمان امور اداري و استخدامي کشور . 13- امامي ميبدي، علي، اصول اندازه گيري کارآيي بهرهوري، تهران: طراحان نشر، چاپ اول. 14- امیری، مقصود و مظلومی، نادر و حجازی، محسن، 1390، کاربرد کارت امتیازی متوازن و ویکور در رتبه بندی شرکت های بیمه، پژوهشنامه بیمه، سال بیست و ششم، شماره 2. 15- انواري رستمي، علي اصغر، 1378، مديريت مالي و سرمايه گذاري، تهران: طراحان نشر، چاپ اول. 16- اولياء، محمد صالح و محمد حسين فلاح نژاد، 1378، ارزيابي عملکرد بهرهوري در مؤسسات دولتي، دومين جشنواره شهيد رجايي مجموعه مقاله هاي همايش ارزيابي عملکرد دستگاههاي اجرايي کشور، تهران: سازمان امور اداري و استخدامي کشور . 17- ایران زاده، سلیمان و برقی، امیر، 1388، ارزیابی عملکرد سازمان با مدل روش امتیازی متوازن (BSC)، مجله مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد واحد سنندج، سال چهارم، شماره هشتم. 18- برينکرهوف، روبرت أ‍َ. و دنيس اي. درسلر، 1377، اندازهگيري بهرهوري راهنمايي براي مديران و متخصصان بهرهوري، ترجمه محمود عبداللّه زاده، تهران: دفتر پژوهش هاي فرهنگي، چاپ اول. 19- پی نوو، ریموند، مدیریت مالی، ترجمه و اقتباس: علی جهانخانی و علی پارسائیان، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، جلد اول. 20- حاجیانی، پرویز و جلالی، رضا و خسروانی، فرزانه، 1389، رتبه بندی شرکت های بیمه در ایران بر مبنای رویکرد کارت امتیازی متوازن و با استفاده از تکنیک MADM، فصلنامه پژوهش های مدیریت، سال سوم، شماره نهم. 21- حافظ نیا، محمدرضا، 1383، مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت، چاپ دهم. 22- حسن زاده، حمید رضا و زارع، محمد صادق، 1387، تبیین شاخص های ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه خصوصی با استفاده از روش امتیازی متوازن با نظر خبرگان، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و سوم، شماره 3 و 4. 23- حسن زاده، رمضان، 1383، روش های تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات ساوالان. 24- خائف الهی، احمد علی و زارعی قرکانلو، قاسم، ارزیابی مدیریت عملکرد و برخی مدل های موفق آن در سازمان ها. نشریه عصر مدیریت. 25- خاکی، غلامرضا، 1379، روش تحقیق درمدیریت، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران. 26- خاکي، غلامرضا، 1377، آشنايي با مديريت بهرهوري، تهران: کانون فرهنگي انتشارات سايهنما، چاپ دوم. 27- دراکر، پيتر. مديريت آينده، 1373، ترجمه عبدالرضا رضايي نژاد، مؤسسه خدمات فرهنگي رسا، چاپ اول. 28- دعائی، حبیب اله و نیکخواه فرخانی، 1388، ارزیابی عملکرد عملیاتی و منابع انسانی نمایندگی های بیمه کارآفرین در استان خراسان با نگرش چندگانه به روش تحلیل پوششی داده ها، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و چهارم، شماره 3 و 4. 29- دلاور، علی، 1375، احتمالات و آمار کاربردی در روان شناسی و علوم تربیتی، انتشارات رشد. 30- دلاور، علي، 1381، روش تحقيق در روانشناسي و علوم تربيتي، تهران: نشر ويرايش، چاپ يازدهم. 31- دلاور، علي، 1381، مباني نظري و عملي پژوهش در علوم انساني و اجتماعي، انتشارات رشد، تهران. 32- ديويد، فرد آر. مديريت استراتژيک، 1380، ترجمه علي پارسائيان و محمد اعرابي، تهران: دفتر پژوهش هاي فرهنگي، چاپ سوم. 33- رابينز، استيفن، 1380، تئوري سازمان (ساختار، طراحي و کاربردها)، ترجمه مهدي الواني و حسن دانايي فرد، انتشارت صفار- اشراقي، چاپ چهارم. 34- رحیمی، مهدی و غفوری، کاوه و محمدی، حمید، 1385، ترکیب مدل BSC (کارت امتیازی متوازن) و EVA (ارزش افزوده اقتصادی) برای بهبود چشم انداز و جهت گیری استراتژی، مقاله اولین همایش ملی مدیریت صنعتی. 35- رحیمی، غفور، 1385، ارزیابی عملکرد بهبود مستمر سازمان، مجله تدبیر، شماره 173. 36- رضائيان، علي، 1380، اصول مديريت، تهران: سمت، چاپ سيزدهم. 37- روحانی، فرامرز، 1390، حسابداری نمایندگان و کارگزاران بیمه، تهران: انتشارات چاپ و نشر بازرگانی، چاپ اول. 38- روحی، علی و آذر، نسرین، 1389، بررسی روابط بین معیارهای غیر مالی و عملکرد مالی شرکت های بیمه، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و پنجم، شماره 4. 39- روزنامه دنیای اقتصاد، 1387، بانک و بیمه، شماره 1538. 40- زنجیردار، مجید و طالبی فراهانی، فرزین و موسوی بصری، سیّد مسلم و لونی، ندا، 1389، مقایسه سیستم های سنجش عملکرد و تحلیلی در کارت امتیازی متوازن به عنوان سیتم نوین سنجش عملکرد، نشریه بررسی های بازرگانی، شماره 41. 41- ساجدی نژاد، احسان، 1385، سیستم ارزیابی عملکرد مراکز تحقیقاتی با استفاده از کارت امتیازی متوازن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. 42- ساده، مهدي، 1375، روش هاي تحقيق با تاکيد بر جنبه هاي کاربردي، تهران: مؤلف، چاپ اول. 43- سالنامه آماری صنعت بيمه كشور، 1388، بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران. 44- سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازي، الهه، 1386، روش هاي تحقيق در علوم رفتاري، انتشارات موسسه آگاه، تهران. 45- سرمد، زهره، بازرگان و عباس و حجازي، الهه، 1387، روش هاي تحقيق در علوم رفتاري، انتشارات موسسه آگاه، تهران. 46- سلطان پناه، هیرش و مرادی، فرهاد و بخشا، ناصر، 1386، ارزیابی کارآیی نسبی شعب شرکت های بیمه البرز با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست ودوم، شماره 4. 47- سیّد مطهری، سیّد مهدی و ولی پور رکنی، جمال، 1387، رابطه معیارهای ارزیابی متوازن و معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و سوم، شماره 3 و 4. 48- شهبازی، صادق، 1385، اصول اندازه گیری عمکلرد در سازمان‌ها، مقاله، سایت اینترنتی کانون دانش. 49- شورکی، هدایت، 1386، طراحی نظام جامع مدیریت عملکرد بر مبنای چرخه بهبود بهره وری در سازمان های خدماتی دولتی، همایش ملی مدیریت عملکرد، تهران. 50- صادقی نیارکی، مهدی، استفاده از کارت امتیازی متوازن در ارزیابی عملکرد منابع انسانی. 51- صالحی، جانعلی محمود، 1372، فرهنگ بیمه و بازرگانی، انتشارات شرکت سهامی بیمه ایران، تهران، چاپ دوم. 52- صفري، سارا و مداح، معصومه 1382، استفاده از كارت امتيازي متوازن به منظور ارزيابي عملكرد مراكز رشد. 53- صفوی، بیژن و فلاحتی، منیژه، 1386، بررسی تطبیقی عملکرد مالی شرکت های بیمه ایران با شرکت های بیمه خارجی و رتبه بندی آنها، نشریه بررسی های بازرگانی شماره 24. 54- طاهري، شهنام، 1378، بهرهوري و تجزيه و تحليل آن در سازمان ها، تهران: نشر هستان، چاپ اول. 55- طبرسا، غلامرضا، 1378، بررسي و تبيين نقش اقتضائات استراتژيک در انتخاب الگوي ارزابي عملکرد سازمان هاي دولتي، دومين جشنواره شهيد رجايي مجموعه مقاله هاي همايش ارزيابي عملکرد دستگاههاي اجرايي کشور، تهران: سازمان امور اداري و استخدامي کشور. 56- طبرسا، غلامعلي، 1377، طراحي و تعيين الگوي ارزيابي عملکرد مديران عامل، رساله دکتراي مديريت، دانشکده علوم انساني، دانشگاه تربيت مدرس، 1377. 57- طبري، مجتبي و آراسته، فرزاد، 1387، ارزيابي عملكرد با رويكرد كارت امتيازي متوازن، فصلنامه مديريت، سال پنجم، شماره 12. 58- ظهوري، قاسم، 1378، کاربرد روش هاي تحقيق علوم اجتماعي در مديريت، تهران: انتشارات مير، چاپ اول. 59- عباس زادگان، سیّد محمد، 1380، ارزیابی عملکرد صنعت بیمه کشور در بازار سرمایه، فصلنامه صنعت بیمه، سال شانزدهم، شماره 4. 60- عزیزی نقش، حافظ، 1390، مؤسسات رتبه بندی اقتصادی چیستند؟ خبرگذاری فارس. 61- عطافر، علی و قلی زاده، رسول، 1387، مقایسه عملکرد شرکت های بیمه خصوصی و دولتی بر اساس مدل ACSI، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و سوم، شماره 3 و 4. 62- عفتي دارياني، محمد علي و رفيع زاده، علاءالدين و رونق، مريم، 1386، مديريت عملكرد( با نگاهي به ارزيابي عملكرد دستگاههاي اجرائي )، انتشارات فرمنش، چاپ اول. 63- علي رضايي، محمدرضا، 1378، ارزيابي كارايي عملكرد شعب شركت هاي بيمه (به كمك تحليل پوشش داده ها)، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 54. 64- غضنفری، مهدی و حنانی، حامی، 1381، ارزیابی عملکرد شرکت و سنجش متوازن آن، نشریه مدیریت، شماره 64-63. 65- فلاح، محمد، 1386، ارزیابی کارایی شعب شرکت های بیمه با استفاده از تحلیل پوششی دادده ها، تازه های جهان بیمه، شماره 116-115. 66- قدرتیان کاشان، سیّد عبدالجابر، 1381، طراحی مدل جامع رتبه بندی شرکت های خودروسازی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه امام جعفر صادق. 67- کاپلان، رابرت و نورتون، دیوید، 1384، نقشه استراتژی، ترجمه حسین اکبری و مسعود سلطانی و امید ملکی، گروه فرهنگی هنری آریانا. 68- كاپلان، رابرت و نورتون، ديويد، 1386، سازمان هاي استراتژي محور، ترجمه پرویز بختياري، انتشارات سازمان مديريت صنعتي، تهران، چ 3. 69- کریمی، آیت، 1391، کلیات بیمه ، تهران: انتشارات پژوهشکده بیمه مرکزی ایران. 70- كريمي، آيت، 1381، كليات بيمه، تهران: انتشارات پژوهشكده بيمه مركزي ايران. 71- کریمی، تورج، 1385، مدل های نوین ارزیابی عملکرد سازمانی، مجله تدبیر، شماره 171. 72- کوچکی، احمد رضا، 1390، مطالعه تطبیقی ارزیابی کارایی شرکت های بیمه ایران به روش تحلیل پوششی داده ها و بوت استرپ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه. 73- لطفی، اسماعیل و همکاران،1385، روش پیاده سازی و توسعه مدل کارت امتیازی متوازن در سازمان‌های صنعتی، مقاله، سومین کنفرانس ملی مدیریت عملکرد. 74- مؤمنی، منصور و شاه خواه، نادر، 1388، ارزیابی کارایی شرکت های بیمه ایران با استفاده از مدل ارتباطی DEA دو مرحله ای، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و چهارم، شماره 1 و 2. 75- محمد فام، ایرج، ارزیابی عملکرد ایمنی؛ چرا و چگونه؟ نشریه پیام ایمنی، سال سوم، شماره 12. 76- مدرس، احمد و عبداله زاده، فرهاد، 1384، مدیریت مالی، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به مؤسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، جلد اول، چاپ پنجم. 77- مرکز بهرهوري ژاپن، 1376، دروس استراتژي براي شرکت (صنعت)، ترجمه فرهاد شفتي (با نظارت سازمان بهرهوري ملي ايران)، تهران: بصير، چاپ اول. 78- مظلومي، نادر، 1381، سازمان ها و شركت هاي بيمه، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائي تهران. 79- مظلومی، نادر و زارع، محمد صادق، لالیان پور، نوشین، 1388، ارزیابی وضعیت بیمه کشور در مسیر چشم انداز و طرح تحول صنعت بیمه، فصلنامه صنعت بیمه، سال بیست و سوم، شماره 1 و 2. 80- مظلومی، نادر و کشوری فینی، مرضیه، 1390، بهینه سازی ارزیابی عملکرد صنعت بیمه با استفاده از روش تلفیقی مدل تعالی سازمانی و کارت امتیازی متوازن، انتشارات پژوهشکده بیمه، سال بیست وششم، شماره چهارم. 81- منطقي، نيكزاد و جعفري، علي رضا، 1387، ارزيابي عملكرد با رويكرد كارت امتيازي متوازن، نشريه مديريت، شماره 163. 82- مهرگان، محمدرضا، 1384، ارزیابی عملکرد سازمان ها (تحلیل پوششی داده ها)، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، چ 1. 83- میرزایی، حبیب و صفری، امیر، 1388، مقدمه ای بر رتبه بندی شرکت های بیمه ایرانی، تازه های جهان بیمه، شماره 136 و 137. 84- ميرسپاسي، ناصر، 1380، مديريت استراتژيک منابع انساني و روابط کار، تهران: انتشارات مير، چاپ نوزدهم. 85- نجمی، منوچهر و حسینی، سیروس، 1387، مدل سرآمدی EFQM از ایده تا عمل، تهران، سرآمد. 86- نجمی، منوچهر و زارعی، حسین، 1381، تعامل و تقابل BSC و EFQM، مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی مدیریت عملکرد. 87- نشريه بهكام، آذرماه 1384، بيمه چيست؟شماره 54. 88- نوو، ريموند پي، 1378، مديريت مالي، ترجمه و اقتباس از علي جهانخاني و علي پارسائيان، تهران: سمت، چاپ پنجم. 89- وبلاگ مدیریت و بازاریابی (وبلاگ دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی پیام نور)، 1389، کارت امتیازی متوازن و سیستم اطلاعاتی مدیریت. 90- یاری، جعفر، 1389، ارزیابی و رتبه بندی شرکت های بیمه در ایران: چشم اندازها و چالش ها، تازه های جهان بیمه، شماره 144 و 145. منابع لاتین: 1- Kaplan, Robert. S & Norton, David. p, (1997), Translating strategy Into Action the Balanced scorecard. 2- Kaplan, Robert. S & Norton, David. p, (1996), the balanced scorecard, Harvard business School press, Boston, Massachusetts. 3- Lillian Chan, Yee Cheng (2004), Performance measurement and adaption of balanced scorecards, International journal of public sector management. 4- Greiling, Dorothea (2010), balanced scorecard implementation in German non-profit organization, international journal of productivity and performance management, 59(6). 5- Morisawa toru, (2002), Building performance measurement systems with the balanced scorecard approach, Normura research institute papers; 45. 6- Ittner C.D. Larcker D.F, Randall,( 2003), performance implications of strategic performance measurement in financial services firms; Accounting. organizations and society. 7- Marr, B. Schiume, G (2003), Business performance management: Past, Present and future. management decision. 8- Singer, Marc G, (1990), Human Resource Management, Roston: PWS-Kent. 9- Zairi, Mohamed. (1994), Measuring Performance for Business Results, London: Chapman & Hall. 10- Chen, ZM 1997, Using analytic hierarchy process and fuzzy set theory to rate and rank the disability, fuzzy sets and systems, vol. 88, no. 1. 11- Rigby, Darell, k, (2001), management tools global results: annual survey of senior executives, brains and company 2001 management tools and techniques survey profiles the usage and effectiveness of management tools among 451 companies in 22 countries around the world. منابع اینترنتی: Http:/www/.balancedscorecard.org Http:/www/.Insurancestudent.blogfa.com Http:/www/.iie.ir/index.php Http:/www/.betindustrial.blogfa.com Http:/www/.irbime.com/tarikhche.htm Http:/www/.karafarin-insurance.ir Http:/www/.Rahimaher@yahoo.com