مبانی نظری و پیشینه تقسیم سود

قسمتی از متن:

سیاست­ های تقسیم سود

موضوع سیاست تقسیم سود همواره به عنوان یکی از مباحث بحث برانگیز علم مالیه مطرح بوده به طوری که علاقه اقتصاددانان قرن حاضر و بیش از پنج دهه اخیر را به خود معطوف کرده و موضوع الگوهای نظری جامع و بررسی­های تجربی بوده است.( جورج و اتال، 2002)

سیاست تقسیم سود به بخشی از سیاست­های شرکت می­پردازند که میزان سود نقدی شرکت را مشخص می­کند. به طور کلی رابطه بین سود تقسیمی و سود هر سهم، نشان دهنده سیاست تقسیم سود شرکت است.

سیاست تقسیم سود از مهمترین مباحث تامین مالی شرکت­ها به شمار می­رود. محققان زیادی، مبانی نظری و شواهد تجربی مرتبط با معیارهای سیاست تقسیم سود را فراهم آورده­اند. با وجود این، مسئله سیاست تقسیم سود هم چنان حل نشده باقی مانده و رهنمود مشخصی در خصوص سیاست تقسیم سود بهینه پدید نیامده است. (ناکور و همکاران[2]، 2006)

شرکت های سهامی معمولاً در تقسیم سود، سیاست مشخصی را اتخاذ می­کنند. در تدوین این سیاست عوامل متعددی از قبیل سیاست­های مورداستفاده در سایر شرکت های مشابه، سیاست تقسیم سود گذشته، محدودیت­های قانونی و ثبات سودآوری موردتوجه قرار می­گیرد. به رغم وجود سیاست­های متعدد، شرکت­ها اقلا در عمل از سیاست­هایی از قبیل تقسیم مبلغ ثابت و معین، تقسیم درصد ثابتی سود، تقسیم سود ثابت به علاوه حاشیه متغیر و تقسیم سود مازاد استفاده می­کنند. (بیکر و پاول[3]، 2002)

واحدهای انتفاعی می توانند سود خالص سالانه خود را به مصرف پرداخت سود سهام به سهامداران برسانند و یا وجوه آن را برای مقاصد دیگری نظیر بازپرداخت بدهی ها یا تامین مالی سرمایه گذاری های جدید مورداستفاده قرار دهند. افزایش سود سهام موجب پرداخت بیشتر وجه نقد واحد انتفاعی به سهامداران می شود. چنانچه مدیریت قصد نداشته باشد از طریق مصرف دارایی ها یا افزایش بدهی ها، سود سهام پرداختی را تامین کند. ناگزیر باید با صدور و انتشار سهام اضافی، وجوه لازم برای پرداخت سود سهام را تحصیل نماید. بنابراین تغییر مطلق سیاست توزیع سود سهام (بدون تغییر سیاست­های سرمایه گذاری و ساختار مالی شرکت) موجب تغییر همزمان مبلغ سود سهام و مبلغ حاصل از فروش سهام جدید خواهد شد. اما همواره امکان دارد که تغییرات همزمانی در چندین سیاست واحد انتفاعی ایجاد شود. مثلاً شرکت ممکن است سود سهام را کاهش دهد وجوه مربوط را صرف توسعه سرمایه گذاری های خود کند (ترکیبی از تغییر سیاست توزیع سود سهام و تغییر سیاست سرمایه گذاری) یا از محل این وجوه بخشی از بدهی های خود را بازپرداخت نماید (ترکیبی از تغییر سیاست توزیع سود سهام و تغییر ساختار مالی)